Tímarit Máls og menningar - 01.12.1956, Side 75

RÆÐA
kynnzt óskum þess og hugardraumi.
Mörgum mætti virðast sem hafa
lifað þessa öld og reynt eða haft fyr-
ir sér atburði hennar að ekki væri
sérstök ástæða til að gleðjast yfir
tímunum eða verða gagntekinn
neinni tröllatrú á eðli mannfólksins
sem þessa jörð byggir, á því þroska-
stigi sem það stendur enn sem kom-
ið er. Það hefur gengið á hver
styrjöldin af annarri, og varla orðið
hlé á, tugmiljónir manna hafa verið
drepnir á vígvöllum, gerðir örkumla,
særðir holundum. Blóðugar bylting-
ar hafa geisað og þeim fylgt hrylli-
leg grimmd. Ymsum nýlenduþjóðum
sem gert hafa tilraunir til að losna
imdan oki hefur verið grimmilega
misþyrmt. Ofbeldisverk fasista, gas-
ofnar þeirra og aðrar tortímingar-
stöðvar, leiddu í ljós óheyrileg af-
brot. Ef nazisminn hefði sigrað í
heimsstyrjöldinni hvar væri þá kom-
ið lífi þjóðanna sem hann hefði fót-
um troðið? Og hverju máli talar
Hírósíma og Nagasaki um ein
fremstu menningarríkin sem stóðu
að sigrinum yfir fasismanum? Og
ofan á þetta bætist að frá Sovétríkj-
unum, sem hið framsækna mannkyn
hefur treyst til að bera lengst fram á
þessari öld hugsjónir mannréttinda
og bræðralags, berast fréttir, raktar
til forystumanna þeirra, um að einn-
ig þar hafi við borið að réttarfar væri
fótum troðið og menn jafnvel pynt-
aðir til að játa á sig lognar sakir.
Um allt þetta, blóðferil aldarinn-
ar, afbrotin öll sem stjórnendur ríkja
hafa á samvizkunni, veit Joliot-Curie.
Hann skilur umbrot tímanna, veit
um þær mannfórnir sem þeim um-
brotum hafa fylgt, þá glæpi gagnvart
þjóðum og einstaklingum sem
framdir hafa verið á öldinni. Engu
að síður ritar hann í sumar greinina
sem ég nefndi áðan með inntakinu:
Mikil hamingja er að lifa á þessum
tímum.
Mér kæmi ekki á óvart þó að ykk-
ur finnist þetta undarleg byrjun á
skýrslu miðstjórnar MÍR, en þið
fyrirgefið mér og finnið, vona ég,
einhverja skýringu áður en ég lýk
máli mínu.
Starf MÍR það sem í tölum verður
metið eða sett fram í skýrslubúningi
er svipað og litlu fjölbreyttara en ár-
in áður. Deildir félagsins hafa flest-
ar haldið uppi fundastarfsemi, mis-
jafnlega tíðu, en yfirgnæft hefur sem
áður sýning kvikmynda og aðsókn
að þeim aukizt verulega frá árinu
áður. Deildum félagsins hefur ekki
fjölgað, þær eru sextán talsins, og
ekki von á mikilli aukningu þar sem
á flestum stærstu stöðum eru þegar
MÍRdeildir. Að einu leyti hefur starf
félagsins dregizt saman vegna fjár-
hagslegra örðugleika. Við höfum, a.
m. k. um tíma, orðið að hætta útgáfu
tímaritsins.
Af starfi MÍR er mest um vert
169