Tímarit Máls og menningar - 01.12.1956, Blaðsíða 78

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
árum gefst gáfuðum íslenzkum rit-
höfundum færi á að koma út verkum
sínum í Sovétríkjunum og eignast
þar lesendahóp. íslendingar eiga á
sviði bókmennta og lista hæfileika-
mönnum á að skipa sem hafa alla
möguleika til að geta sér orð erlend-
is, svo framarlega að vakin sé at-
hygli á þeim og eftir þeim tekið.
Versti þröskuldur í vegi er skortur á
málakunnáttu af beggja hálfu, en
Rússar fara nú að fá áhuga á ís-
lenzkri tungu og gefa stúdentum sín-
um kost á að læra íslenzku, og ætti
Háskóli íslands að hafa frumkvæði
að því að bjóða hingaö rússneskum
stúdentum til náms í íslenzku og ís-
lenzkum fræðum. íslenzka er elzta
lifandi mál Evrópu, klassiskt mál við
hlið grísku, og þær þjóðir í austri,
ekki sízt Sovétríkin og Kína, sem
vaknaÖar eru til hins fjölþættasta
menningarlífs, ættu að telja sér skylt
að setja upp kennslustóla í íslenzkri
tungu og íslenzkum bókmenntum, og
hafa fulltrúar úr stjórn MÍR oft vak-
ið máls á þessu við stofnanir í Sovét-
ríkjunum. í sendinefnd VOKS er
hér staddur hjá okkur vararektor
Moskvuháskóla, prófessor Ivanov,
einmitt hingað kominn til að stofna
til beinna kynna milli Háskóla ís-
lands og háskóla Moskvuborgar, og
hefur flutt hér erindi í háskólanum.
Væri vel til falliö að rektorar þessara
háskóla ræddust við bæði um stúd-
entaskipti og um stofnun lektorsem-
bætta í íslenzkum fræðum í Sovét-
ríkjunum og jafnframt kennslu í
rússnesku hér við háskólann, og
mætti einnig beina þeirri ósk til hins
nýja menntamálaráöherra að hann
gangist fyrir þessum nauðsynlegu
menningartengslum. Sovétþ j óðirnar
ættu í þessum efnum ekki lengur að
vera eftirbátar Englendinga t. d. sem
gera íslenzkri tungu og bókmenntum
hátt undir höfði við háskóla sína.
Vildum við beina þeirri ósk til rekt-
ors Ivanovs að hann tæki þetta mál-
efni til íhugunar og gerðist flutnings-
maður þess í heimalandi sínu og við
háskólann í Moskvu.
Ég held að ráðstefna MÍR sú er
nú situr geti fagnað því að orðinn er
stóraukinn skilningur á nauðsyn
menningartengsla milli íslands og
ráðstjórnarþjóðanna eins og kemur
í ljós á ýmsum sviöum, og getur ekki
annað en verið báðum þjóðum til
hagnaðar og menningarauka, og allt
bendir til að hér sé aðeins um góða
byrjun að ræða sem hljóti að leiða
til aukinna viðskipta. Sovétríkin eru
að vísu stórveldi, við smáþjóð, en öll
okkar samskipti viljum við að fari
fram á jafnréttisgrundvelli, því að
við lítum stórt á okkur, þjóð okkar
og menningarstarf hennar. Við telj-
um okkur standa að menntun hverri
þjóð jafnfætis og eiga virÖingu skil-
ið. Við viljum jafnframt vekja þann
skilning hjá íslendingum að þeir
virði og læri að meta vísindi, bók-
172