Andvari - 01.01.1970, Page 193

ANDVARI
BRÉF FRÁ AMERÍKU
191
því að prófið hefði verið skriflegt og Sigurgeir hefði haft svo margt að segja í beztu
námsgreinum sínum, að hann hefði ekki getað lokið því á þeim tíma, er þeir höfðu
til prófsins. Þetta þótti mér merkilegt, því að ég trúði því þá, að gáfur manna færu
eftir námshæfileikum, er þeir sýndu í skóla, og það væri rnest um vert alls að vera
gáfaður maður.
Fyrstu ár mín í Reykjadal komst ég aldrei lengra þarna suðvestur til heiðarinnar
en að Kvígindisdal. Því kynntist ég ekki heimili Sigurgeirs nema af afspum. Mér
skildist, að foreldrar hans hefðu orðið gamlir fyrir aldur fram. Faðir hans, Friðrik
Jónsson, þótti forsjármaður, ætíð stálbirgur með hey handa búpeningi sínum og miðl-
aði oft forsjárminndi bændum heyi 'á hörðu vori, en var oft iveikur af hugsýki á útliðn-
um vetri, slíkt var talsvert algengt í inndölum og á heiðarbæjum í Þingeyjarsýslu þá.
Sveitungar hans sögðu um hann og hreppstjóra sinn, Snorra Jónsson á Þverá, þessa
sögu: Snorri heimsótti hann eitt sinn í þessum lasleika hans. Þá hafði hann ekki
áhyggjur af heyleysi eins og venjulega, heldur því, að hann ætti ekki heimvon i betri
staðnum, ef hann dæi úr þessum lasleika. Snorra setti hljóðan, en stundi síðan: „Þá
verða ekki margir þar.“
Móðir Sigurgeirs, Guðrún Jóakimsdóttir, þótti gegn húsmóðir, en mjög fáskiptin.
Tvær voru systur Sigurgeirs: Onnur giftist í næstu sveit, áður en ég kynntist heim-
ilinu, hin vann því eins og hún orkaði, kröfulaus fyrir sjálfa sig, en kynntist ifáum.
Eigi minnist ég annarra á heimilinu en fjölskyldunnar. Sigurgeir hafði tekizt á herðar
alla forsjá þessa litla heimilis, er kynning okkar hófst. Hann kunni til allra bústarfa
og virtist þola langan vinnudag, þó að smávaxinn væri og orkulitill. Heimilið var
ekki eins einangrað og í fljótu bragði mátti virðast. Um þriggja kílómetra vegur var
til næsta bæjar í öllum áttum, niður að Kvígindisdal i norðri, að Daðastöðum eða
Narfastöðum austur yfir heiðarhálsinn, að Heiðarseli suður heiðina, að Rauðá eða
Ingjaldsstöðum vestur yfir hana.
Kynni og skipti okkar Sigurgeirs hófust í ungmennafélagi sveitarinnar og vörð-
uðu aðallega eitt mál, stofnun alþýðuskóla sýslunnar, er reis að Laugum í Reykjadal.
Ég kom því máli af stað í félaginu, er ég var 18 ára, þá í barnaskap og ekki stórhuga.
Málinu var raunverulega vel tekið, en þurfti eins og önnur mál að búa um sig í huga
fólksins, mín og annarra. Eftir t\’eggja vetra nám i gamla gagnfræðaskólanum á Akur-
eyri endurvakti ég þetta mál fyrst í ungmennafélaginu, siðar flutti ég það sem gestur
(ekki fulltrúi) á aðalfundi Sambands þingeyskra ungmennafélaga, er þá var nýstofnað.
Ég var þá heldur laus við átthagana, fór litlu síðar í eins konar námsför til Suður-
lands, var fyrst fjármaður á Hvanneyri, þá kaupamaður í Ilruna í Ytrihrepp og loks
við utanskólanám í íslenzkum fræðum í Reykjavík. Þegar allir fjármunir voru þrotnir,
tók ég mér gönguför úr Reykjavík heim. Það er minnisstæð ferð. En minnisstæðast
er, að þegar ég átti rúmlega bæjarleið heim til mín, að Litlulaugum í Reykjadal, hitti
ég Sigurgeir á póststöðinni á Einarsstöðum. Hann hafði komið þeirri skipun á póst-
málin í sveitinni, að ungmennafélagið tók að sér að færa öllum heim póstinn úr hverri
póstferð. Nú var hann að leggja af stað í sína póstferð um sveitina, og var ferð hans