Rauðir pennar - 01.01.1938, Síða 61
kenningum hans sé sú, að viðfangsefni og takmark
allrar mannafélagsþróunar sé það, að ná valdi á nátt-
úruöflunum og öllu lífi á jörðunni. Maðurinn á ekki
að lúta náttúruöflunum, eða i)eygja sig fyrir öllum
þeim ástæðum, sem hann finnur fyrir liendi i samfé-
lagi sínu. Hann á þvert á móti að grípa inn í, orka
á, láta til sín taka. Hann á að skipuleggja náttúru-
öflin og mannfélagsöflin, til þjónustu við tilgang sinn.
Einn mikilvægasti árangurinn af vitsmunastarfi manns-
ins er sá, að liann hefir öðlazt æ fullkomnari þekk-
ingu á náttúruöflunum og mannfélagsöflunum, og þar
með öðlazt tæki, sem gera honum kleift að drottna
yfir hvorumtveggj a.
Frá sjónarmiði sósíalismans skipar maðurinn rúm
sér meðal alls þess, er lifir á jörðunni. Aðeins frá líf-
fræðilegu sjónarmiði er liann ein tegund hryggdýra.
En maðurinn er gæddur vitund og hæfileikum, sem gera
honum kleift að hafa samhand við aðra menn, ráða
ráðum sínum í samfélagi við aðra menn og framkvæma
þau með aðstoð annarra manna. Hann er gæddur vit-
und, sem gerir hann megnugan þess, að liagnýta sér
reynslu liðinna kynslóða. Vísindin, tæknin, hugsunin,
öll reynsla sögunnar, lifir i vitund mannkynsins i gegn-
um þúsundir ára, og verður þann veg til að auka mátt
og getu hvers einstaklings óendanlega mikið umfram
það, sem ella myndi.
Mannlegt vit ■— undursamiegasti eiginleikinn, sem
mannkynið hefir þróað með sér, — er undirstöðu-skil-
yrði þess, að mennirnir geti náð valdi yfir öllu lífi
sínu. Náttúruöflin og mannfélagsöflin starfa í blindni.
Nema því aðeins, að viðnám sé veitt og þeim stýrt, knýja
þau upp á mennina grimmum og ósveigjanlegum lög-
um. En þúsund ára reynsla mannkynsins hefir kennt
því, að þegar það hefir öðlazt þekkingu á þessum öfl-
um, getur það notað þau i þjónustu sína og beygt þau
undir tilgang sinn.
61