Hugur - 01.06.2011, Page 122

120
Martin Heidegger
til; loks að láta þetta svif sveiflast út, svo að það megi stöðugt sveiflast til baka inn
í grundvaflarspurningu frumspekinnar, sem neindin sjálf knýr fram: Hvers vegna
er yfirleitt það sem er og ekki miklu frekar neind?1
Magnús Diðrik Baldursson pýddi
i „Hvað er f'rumspeki?" er innsetningarfyrirlestur Martins Heidegger sem hann hélt við háskólann
í Freiburg i.Br. 24. júlí 1929 þegar hann tók við prófessorsembætti. I fyrirlestrinum fæst Heidegger
á róttækan og frumlegan hátt við nokkrar af stærstu spurningum heimspekisögunnar, s.s. um veru
og neind, möguleika og takmarkanir rökltyggu og vísinda, samband tilfinninga og vitsmuna, og
síðast en ckki síst eðli frumspekinnar. I tengslum við hana varpar Heidegger m.a. fram þeirri
ögrandi tilgátu, að frumspeki sé í reynd hvorki afmarkað tímabil í sögu mannsandans né fræðilegt
hugtak, heldur grundvallarviðburður sem á sér stað á hverju andartaki mannlegrar tilvistar og
verður aðeins höndlaður með því að kasta fyrir róða allri heimspeki og allri rökhugsun og gefa sig
á vald stemningum á borð við leiðindi og angist. Fyrirlesmrinn er jafnframt afar þýðingarmikill
fyrir þróun heimspeki Heideggers og er talinn marka „viðsnúning“ hugsunar hans eftir Veru og
tima (1926/1927) og fyrir síðheimspeki hans á fjórða og fimmta áratug 20. aldar.