Tímarit Máls og menningar - 01.12.1956, Qupperneq 23

SVERRIR KRISTJANSSON
Heinrich Heine
Prologus í Berlín og Reykjavik
erlín árið 1937. Úti á götunni
þyrlar haustnæðingurinn bleiku
laufi í hrúgur, það er farið að halla
á nóvembermánuð, meginlandskuld-
inn genginn í garð. En á gatnamót-
um Friedrichstrasse og Greinersgasse
er ofurlítil krá, hlý og vistleg. Eg sit
einn við hvítskúrað borð úti í horni
og virði fyrir mér vistfólk knæpunn-
ar. Ég þekki það flest: þarna situr
Fritsche verkamaður, og hefur tekið
alla fjölskylduna með sér, því að það
er ódýrara að sitja á knæpu en
kynda ofninn heima, koksið er dýrt.
Iljónin sötra hægt daufan bjór,
krakkarnir naga bjúga. Á miðju
gólfi er kringlótt borð, hærra en hin
og nær meðalmanni í bringsmalir.
Þar stendur ungur maður við bjór-
kollu. Hann er fríður og grannvax-
inn, klæddur ljósgrænum búningi
þýzkra flugmanna. Ég hef ekki séð
hann fyrr á þessum slóðum. Og svo
eru þarna nokkrar stúlkur, sem í
ungdæmi mínu heima á íslandi
hefðu verið taldar til feimnismála.
Það eru hinar lauslátu stúlkur, sem
stunda þennan hluta Friedrichstrasse.
Þær hafa flúið undan haustkuldan-
um inn í hlýja knæpuna. Þær hef eg
séð oft. Þarna er Loní Mende, grönn
og spengileg, en leynir svo vel aldri
sínum, að enginn veit hann nema
kynsystur hennar og keppinautar
hér á götunni. Þarna er hún Nellý,
ófríðasta stúlkan í hverfinu, en svo
hjartagóð, að hún má ekkert aumt
sjá. Hún snaraðist inn um dyrnar
rétt áðan, köld og hrakin, og hélt á
lítilli blikkskjólu. Hún gengur að
einu borðinu. Þar situr gamall mað-
ur og tinar lítið eitt. Mér er sagt, að
hann sé truflaður á geðsmunum.
Hann tottar gamlan pípustert, en
borð hans er autt. Nellý gengur til
hans, opnar blikkskjóluna, fær léðan
disk og skeið hjá gestgjafanum. Hún
er að færa öldungnum baunasúpu. í
hinu volduga Þriðja ríki virðist eng-
in manneskja hafa áhyggjur af búk-
sorgum þessa gamla manns nema
Nellý, enda er hún ættuð úr þeim
landshluta Þýzkalands þar sem sult-
117