Tímarit Máls og menningar - 01.12.1956, Side 74

KRISTINN E. ANDRÉSSON
Ræða
jliLtt a sjöttu ráðstefnu MÍR 21. september 1956
EG las í sumar grein með fyrir-
sögn á þessa leið: Mikil ham-
ingja er að lifa á þessum tímum.
Mér varð starsýnt á þessa fyrir-
sögn, ekki vegna þess að ég hafi ekki
stundum hugsað eða jafnvel sagt
eitthvað líkt, heldur þótti mér hún
svo mannlega djarfleg einmitt á
þeirri stund þegar greinin var skrif-
uð. Það gaf henni líka margfalt gildi
í mínum augum hvaða nafn stóð fyr-
ir henni, hver höfundurinn var, Fré-
déric Joliot-Curie, forseti heimsfrið-
arhreyfingarinnar. Hann er vísinda-
maður eins og kunnugt er, einn
þeirra sem bezt þekkir hinn innsta
kjarna efnisins, veit um það undra-
afl sem í öreindinni er fólgið, einn
af fremstu brautryðjendum í kjarn-
orkuvísindum, veit betur en flestir
aðrir um þann mátt sein kjarnorkan
hefur til að umbylta lífsháttum
mannsins á jörðinni og skapa ríki
farsældar, velmegunar og lífsþæg-
inda. En jafnhliða er honum Ijós sú
tortímingarhætta sem í kjarnorku-
vopnum felst fyrir allt mannkyn,
hverja þjóð og lífveru á jörðu.
Joliot-Curie, sá snillingur sem
hann er, á ekki einungis betri heila
en flestir aðrir, heldur og hjarta sem
brennur gott og heitt í brjósti. Þegar
kalda stríðið hófst í kjölfar síðari
heimsstyrjaldar og auðkýfingar
Bandaríkjanna urðu viti sínu fjær af
ofmetnaði meðan þeir réðu einir yfir
hinum nýju ógnarvopnum kjarnork-
unnar og höfðu í daglegum hótunum
við ýmsar þjóðir á hnettinum, steig
Joliot-Curie út úr vinnustofu sinni
og tók að sér forystu fyrir samtökum
sem stofnuð voru til að vernda
mannkynið fyrir nýrri styrjöld, og
þessi samtök undir forystu hans urðu
á fáum árum hin víðtækustu og
áhrifamestu til að móta almennings-
álit í heiminum um friðarkröfur. Sem
forystumaður slíkrar alþjóðahreyf-
ingar, þar sem allar þjóðir starfa
saman, hvítir, gulir og svartir, hefur
hann kynnzt mannlífinu, fólkinu á
jörðinni betur en flestir aðrir,
168