Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Blaðsíða 39

frásagnarinnar. Það sem French varðveitir úr
sögunni á annað borð er hins vegar tekið svo til
orðrétt upp úr þýðingu Dasents.
Hér er þó aðeins hálf sagan sögð. Allen
French endurskrifar ekki bara texta sögunar
sjálfrar heldur líka skýringartexta Dasents.
Uppbygging skýringarefnisins er svipuð í báð-
um útgáfum; fyrst standa formálsorð, síðan
kemur efnisyfirlit, næst inngangur og loks upp-
lýsingar um tímatal og fleira. Þarna má enn-
fremur finna umtalsverð efnisleg tengsl —
inngangur og viðaukar Dasents eru augljóslega
helsta heimild French um Njáls sögu og íslenska
menningu til forna. Ólíkir titlar gefa á hinn
bóginn vísbendingu um muninn á þessum tveimur verkum. Heroes oflceland
tilheyrir, þrátt fyrir allt, öðrum menningarheimi en The Story ofBurnt Njal
og skapar þar af leiðandi annars konar textatengsl.
í formála að verki sínu setur French fram þá heimssögulegu kenningu að
mannkynið hafi reglulega endurnýjað æskufjör sitt við vöxt og uppgang
nýrra kynþátta eða þjóða. f hvert sinn sem ný þjóð efldist og þroskaðist urðu
til sagnir um hetjuskeiðið í sögu hennar. Því til staðfestingar telur French
upp hetjubókmenntir Grikkja, Rómverja, Frakka og Breta, þ.e. verk Hómers
og Virgils, sem og frásagnir af Karlamagnúsi og Artúri konungi. Markmið
hans er finna Njáls sögu stað við hlið þessara verka á bókahillu bandarískra
lesenda, enda megi sjá á íslandi tíundu aldar sögulegt og landfræðilegt
framhald þeirrar þróunnar sem hófst á Grikklandi með Hómer.10 French
virðist, með öðrum orðum, hafa svipaða sýn og Dasent á sögu vestrænnar
menningar og stöðu Njáls sögu innan hennar; munurinn er sá að Dasent vill
flokka söguna með sagnfræðiritum, French vill flokka hana sem hetjubók-
menntir. Báðir reyna að tengja Njálu verkum sem væntanlegir lesendur
þekkja og halda í heiðri.
Þegar til á að taka reynist French þó ekki fyllilega sannfærður um að Heroes
oflceland jafnist sem bókmenntaverk á við Hómerskviður eða Eneasarkviðu
Virgils. Hann gefst samt ekki upp, heldur snýr sér tvíefldur að því að sýna
framá hvernig Njáls saga eigi efnislega sérstakt erindi við Bandaríkjamenn,
enda dragi hún upp mynd af
hinum norræna manni, hálf-forföður okkar, eins og hann var í
sínu náttúrulega umhverfi. Við kynnumst færni hans á sjó og
störfum hans á landi, trúarsiðum hans, bæði fornum og nýjum,
TMM 1995:4
37