Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Blaðsíða 79

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Blaðsíða 79
Fyrsta sinni í Reykjavík/ágætar sýningar með/The Royal Biokosmograph/Edisons lifandi ljósmyndir [...] Þetta eru stór- kostlegustu, fegurstu og fróðlegustu lifandi myndirnar, sem nokkru sinni hafa verið búnar til handa Kinematografnum (líf- myndavélinni) og hefir alstaðar verið tekið með miklum fögnuði.4 Samhvæmt ofangreindu hafa „Edisons lifandi ljósmyndir“ myndaðar með „lífmyndavél“ (sic) Lumiére-bræðra, þarna verið sýndar með einhvers konar viðhafnarútgáfu af sýningarvél Dicksons. Ekki veit ég heldur hvar þeir félagar Fernander og Hallseth grófu upp þetta kostulega tæki „The Royal Biokosmograph“ því vélina hef ég hvergi rekist á í bókum, en áhorfendur hafa þó sjálfsagt skemmt sér enn betur á sýningunni, vitandi það að mynd- irnar „fegurstu og fróðlegustu“ kæmu frá svo virðulegu og víðsýnu tæki. III Meðal kvikmyndafræðinga hefur skapast nokkur hefð fyrir því að líta á þá Lumiére-bræður og Georges Méliés sem fulltrúa fýrir tvo andstœða póla innan kvikmyndalistarinnar: raunsæið og fantasíuna. Samkvæmt hefð þess- ari má rekja „faðerni" bæði heimildamynda og sögumynda5 til Lumiére-bræðra en hinar svokölluðu „tilraunakvikmyndir“ eru einkum taldar afsprengi Méliés. Hreyfimyndir6 eða „teiknimyndir“, eins og þær eru hérlendis oftast nefndar, geta fallið í hvorn flokkinn sem er. í framsetningu slíks andstæðupars felst að sjálfsögðu mikil ofureinföldun, því báðir þættirnir, raunsæið og fantasían, eru yfirleitt að verki í einni og sömu mynd, þótt í mismiklum mæli kunni að vera hverju sinni. Helsta undantekningin frá þessu eru þær myndir sem hafa það að markmiði að útiloka annan hvorn þáttinn með öllu (abstrakt tilraunamyndir eru einna skýrasta dæmið). En jafnvel í slíkum tilfellum má spyrja hvort sá þátturinn sem fjarlægður var „tali“ ekki greinilega — einmitt með fjarveru sinni? „Þögn“ þess þáttar sem vantar hlýtur að teljast sterk vísbending um þann hugmyndaheim sem kvikmyndagerðarmaðurinn leggur verki sínu til grundvallar. í skírnismálum sínum „Kvartett um kvikmyndir“ frá 1994 skrifar Þorgeir Þorgeirson meðal annars: Okkur gamla fólkinu var kennt að andstæðurnar sem mótuðu upphaf kvikmyndasögunnar í Evrópu hafi kristallast í þeim Lumiére, sem höfðu veruleikann til sölu og Meliés [sic], sem lagði sig eftir fantasíunni. Síðan fóru þessir andstæðu þættir, trúverðug- leikinn og hugarflugið, að takast á og tvinnast saman í framvindu greinarinnar.7 TMM 1995:4 77
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.