Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Blaðsíða 127

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Blaðsíða 127
Við öxl bensíndælunnar ísak Harðarson: Stokkseyri. Forlagið 1994. 63 bls. Aftan á hlífðarkápu hinnar nýju ljóða- bókar ísaks Harðarsonar stendur skrif- að, að þar sé að finna: „glæný ljóð og ljóðvolgar hendingar, ferskt og brimsalt ljóðmeti". Þar segir einnig, að ljóðin í bókinni séu á „flæðarmáli". Fátt er jafnklisjukennt og umsagnir aftan á bókum nútímaljóðskálda (um „seiðmagn“, „stílgaldur“ og „þanþol tungumálsins“) og því vekja þessi orð aftan á kápu bókar ísaks óvenjulega eft- irvæntingu hjá lesanda. Því miður er það svo, að það er sjaldnast með til- hlökkun sem maður tekur sér í hönd nýja ljóðabók eftir íslenska nútímahöf- unda, allra síst höfunda af gítarkynslóð- inni, ljóðabækur þeirra eru nefnilega næstum aldrei á bundnu máli. Þar er yfirleitt annaðhvort á ferð hreinn og klár prósi, sem búið er að kubba niður í stuttar línur, eða nær eintóm „ljóðlíki“, mismjóar ræmur niður síðurnar sem útlitsins vegna gætu verið ljóð, ef maður kynni ekki að lesa. Unnendur bundins máls finna fátt við sitt hæfi í þessum bókum. Margir hinna nýrri höfunda virðast telja línulengdina eina muninn á ljóði og óljóði: stuttar línur séu ljóðlín- ur, langar línur prósi. Til marks um þetta er nýleg kynning Aðalsteins Ásbergs Sig- urðssonar á skáldskap norræns nútíma- skálds: honum þótti það markvert stíleinkenni, að ljóðlínur skáldsins voru allar á langveginn! Og í útvarpsviðtali fyrir nokkrum misserum sagði Kristín Ómarsdóttir skáldkona, að munurinn á ljóði og prósa í hennar huga væri eink- um „grafískur“. Nú eru bækur nýju skáldanna ekki ætíð vondar bókmenntir, því þau segja eitt og annað fagurt og viturlegt eins og kollegar þeirra fyrr á tíð. Og ekki þarf að örvænta, þótt leirskáldin séu mörg nú um stundir, því vondu skáldin hafa ætíð verið miklu fleiri en góðskáldin. Fyrir nokkrum árum var það sið- venja sumra ritdómara að nefha ljóð nýju skáldanna texta. Nú er sá siður að mestu aflagður, líkt og menn séu orðnir uppgefhir á því að amast við þessari textasmíð í ljóðgervi. Er óskandi, að óljóðaformið verði ekki öllu lengur nær allsráðandi, heldur taki skáldin í ríkara mæh aftur til við að kveða. Það hefur komið á daginn, að flest nýrri skáldanna ráða ekki við óbundna formið. Nálægt mörkum hins óhugsaða Stokkseyri er sjöunda ljóðabók ísaks Harðarsonar. Hann hefur löngum verið mjög óstöðugur í sér sem skáld, en í þessari bók og hinni næstu á undan, Síðustu hugmyndir ftska um lífá þurru, 1989, gætir meira jafnvægis í skáldskap hans. Má nú telja hann í hópi hinna frambærilegri skálda af síðari mönnum, þegar honum tekst best upp. Fremst í nýju bókinni setur Isak ffam eftirfarandi skilgreiningu á orðinu Stokkseyri, í orðabókarstíl: „ 1 kauptún í Árnessýslu, á ströndinni skammt austan Eyrarbakka. 2 staður, stund eða ástand nálægt mörkum hins ósýnilega, óhugsaða eða yfirvofandi, (s.s. New York, 20. öldin, mannlegur veruleiki), oft byggt eða skynjað af fólki sem lifir einföldu lífi eða lostið er elding- um.“ Það má ætla, að höfundur setji þessa skilgreiningu fram í nokkurri alvöru, lesendum til skilningsauka. Samt hlýtur síðari liðurinn í henni, um hugarheim bókarinnar, að teljast lokleysa, því hvað á það að þýða, að „New York sé staður TMM 1995:4 125
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.