Andvari - 01.01.1974, Side 48
46
JÓHANN IIAFSTEIN
ANDVARI
var þeim kært að korna og vera, sem unnu Sögu og fundu það öðrum betur,
að hér á steinninn mannamál og moldin sál.
A þessum stað urðu leiðarlok eina nótt í sólmánuði, dimrna nótt, sem
verða mun auðkennd í minningaletri Þingvalla og eigi máð úr minni
þjóðarinnar.
Hér var Konungshús, svo kallað eitt sinn. Það var reist á löngu liðnu
fagnaðarári, þegar heilsað var göfugum höfðingja. En það, sem þjóðin
hyllti þá, vitandi vits og óvitandi, var konungshugsjón frelsisins. Og sú
hugsjón rættist. Nú blaktir lýðveldisfáni á Lögbergi. Margir draumar hafa
rætzt. Það eigum vér Guði að þakka. Ifann hefur gefið oss menn, karla
og konur. Farsæld og manndáð hefur hann gefið og vakið. Það kom morg-
unn eftir hverja nótt.
Vér minnumst á þessum morgni þeirra þriggja, sem hér mættu skapa-
dómi og þjóðin tregar. Héðan í frá er hér hvorki konungshús né ráðherra-
hústaður, heldur minningarmark um mikinn harrn og mikla þökk, helgaður
reitur, sem kynslóðir, aldir og óbornir, nrunu ganga um í hljóðri lotningu.
Jafnan megum vér rnuna það, að lífið er valt, lán og gengi brothætt
og stökkt. Því rneir vegur vor ævi stuttrar stundar, því rneir er í húfi um það,
að manngildi sé metið í raun á Islandi og að vér sjáum og metum vora
mestu menn, rneðan þeirra nýtur við, og að vér heiðrum þá fallna að
verðleikum.
Nöfnin þrjú, sem hér eru fest á stein úr bálastorku Þingvalla, eru
horfin inn í söguna saman, þar sem þau geymast sarnan og mun bera hátt,
þegar raktir verða athurðir vorra tíma, þótt eitt komi rnest við sögu. Bjarni
Benediktsson, Sigríður Björnsdóttir, Benedikt Vilmundarson, hér hurfu
þau inn í nóttina, hér skal þeirra minnzt, rneðan dagar heilsa vakandi
augum á Þingvelli og ísland á menn, sem það blessar lífs og grætur liðna.
Hver, sem hér gengur hjá, skal minnast þess, að hér er friðarreitur, vígður
stórri minningu. Og megi varðinn og nöfnin þrjú vekja til hljóðrar bænar
fyrir íslenzkri framtíð og fyrir þeim, sem Guð vors lands felur stór og
ábyrgðarmikil hlutverk.
Góður Guð blessi þau, sem vér minnumst hér, Bjarna, Sigríði,
Benedikt litla.
Þau eiga helgan varða í hugum vor allra. En Drottinn einn er eilífur,