Andvari - 01.01.1974, Page 111

ANDVARl
JAFNVÆGISGRUNDVÖLLUIIINN VMRÐI ÞRÍRÍKJA NORDEK
109
landi, Færeyjum og Grænlandi falla und-
ir N-ráð auk smásamninga, sem þau lönd
geta átt tvíhliða við hvert stakt land sem
cr, og fjallar því grein mín ckki um þau.
Ekki þarf heldur að fást hér um áhættur
sem þær, að afbrýði kvikni milli Nordek-
heildarinnar og hinna N-ráðsríkjanna,
scm af fyrrsögðum ástæðum geta ekki ver-
ið í Nordek. Einu deiluefninu er færra
fyrir það, að nú sýnist ekki minnsta hætta
á, að hið smærra Nordek gengi síðar í
EC, en urn hið stærra þótti það 1970
engin fjarstæða. Tollmálin helztu eru
leyst, og jafnt sem fyrr eru allar Norður-
sjávarhafnir innan nánasta viðskiptahring-
fcrils Gautaborgar og norsku útflutnings-
hafnanna. Samnefnari, scm N-ráð hefur
ofstóran, ef það ætti að geta sent rnikil
raldboð til stjórna 5 ríkja sinna, aftrar
því frá að taka einn tcljara brotastriks
síns fram yfir annan, ef hjá því má kom-
ast. Tcljarar tákna í því dæmi hina ósam-
stæðu umbjóðendur, sem ráðgjafastörf
N-ráðs verða jafnan unnin fyrir.
Nú tek ég til við að skilgreina nyrðn
og syðri helft Nordeks senr tvo einslaga
þríhyrninga, séða frá einu og sama topp-
horni í gervihnetti Iiátt yfir Reykjavík.
Sé kort yfir löndin sett í þá hliðarlegu á
vegg, að austurátt vor til Þrándheims og
Sundsvalls rísi nær lóðrétt yfir Islandi og
sú lína kljúfi í miðju topphornið, svo 30°
lendi hvorum megin, cr lega og lögun
helfta í iþríhyrndri mynd þar með sögð, en
til samans verður úr þeim jafnhliða mynd.
Reyndar vil ég víkja ögn til suðurs lín-
unni, sem klýfur í helftir, svo í hina nyrðri
komi Norðanfjalls-Noregur allur og Sví-
þjóð suður að mærum þeim, er greina
milli Gávleborgarléns, sem hefur mið-
sænsk þróunarauðkenni, og vanþróaðra
Vástnorrlands, en þá er líka allt Jamta-
land nema Herjadalur norðurhelftarsvæði.
1 Noregi hlýtur þessi beina skurðlína að
taka Röros og dalbyggð fámcnna sunnan
af Þrændalögum og bæta nyrztu hyrnu,
scm norðan Kristiansunds er á Mæri, við
norðurhelftina, en tölfræði mín hér á eftir
lætur sem það jafnist upp, svo sem land-
fræðigreiningin hafi fylgt suðurmörkum
Þrændalaganna. An vífilcngju tel ég líka
Island óskipt til norðurhelftar, þó flug
af Reykjavíkurflugvelli beint á fylkja-
mærin sunnan við Sundsvall lægi auð-
vitað yfir lágsveitir Suðurlands og ætti
eftir því að gefa suðurhelftinni sneið af
því landi. Þrjú norðvesturkjördæmi ís-
lands yrðu líka að mestu utan þríhyrn-
ings í slíkri jafnhliða táknmynd, með
einn oddann í Reykjavík og annan í Bar-
entshafi, víst sem næst þeim punkti, er
norsk og sovézk landhclgi mætast fjarst
landi. Minna þarf einnig lesendur landa-
korta á, að stytztu flugleiðir á milli þrí-
hyrningshorna þcssara, svo og til Sunds-
valls, eru á útflöttu kortunum sýndar
bognar (til suðurs um miðju sína, ef
breiddarbaugar korts eru suðurbeygðir).
En gervihnöttur hátt yfir Reykjavík gæti
fært okkur hlutfallaréttari mynd; einnig
má hugleiða aðdráttarlinsumynd. Sé lína,
er gengur úr téðu Barentshafshorni og
klýfur Varangursfjörð og Eystrasalt bcint
til Póllandsstrandar, hugsuð scm grunn-
lína jafnarma þríhyrningsins og Sunds-
vallmæralínan rcist hornrétt á hana sem
hæðarlína, mun þriðja hliðarlína þríhyrn-
ingsins verða nálæg því að snerta bæði
höfuðborg Dana og höfuðstað Færeyinga,
og samt varðar tal mitt eigi þær skákir
Finna og Danaveldis, sem lenda inn fyrir
táknmyndarlínumar. Landakort til
glöggi’unar á suinu, scm nú var sagt, en
trúrra verulcikanum, sést á bls. 110. Hafi
rnenn ánægju af að hugsa stytztu sam-
göngulínur Nordeks í geometrískum leik,
mætti einföldun mín á veruleikanum gefa
þeim undir fótinn.