Andvari - 01.01.1974, Page 120

118
BJÖRN SIGFÚSSON
ANDVARI
stórum þegnhcildum alveg ónógt vopn, þó
betra sé en ekki. Landstærð og mannfjöldi
sjást í 2 fremri dálkum, sbr. ummæli mín
að framan um þær tölur í Nordek.
milljónir GNP í
Ástralía þús. km- 7.704 íbúa 1971 12.7 milljö. 36
Kanada 9.661 21.6 80
Benelúxríkin . 66 23.3 48
Ítalía 301 54.1 93
Júgóslavía . . 255 20.7 ?
Svíþjóð 449 8.2 33
Spánn 503 33.3 33
Athugasemdir við stærðtákn töflunnar
gætu orðið rnargar, ef ég þyrfti að vara
við að mcta landamismuninn bókstaflega
eftir hcnni. Víst cr lífskjaramunur Júgó-
slavíu og Kanada mikill, cn sakir heima-
tilbúins verðlags í fyrrnefnda landinu er
táknið ? eina stærðin, sem hæfir að láta
í vogarskál andspænis 80 milljörðum hjá
jafnfjölmennri Kanadaþjóð. Sá halli
greiðslna (að meirihluta ,,duldra“), sem
greiðslujöfnuður Kanada við Bandaríkin
mun sýna árlega, ætti helzt að dragast frá
þessurn 80 milljörðum, því tekjur þær eru
ckki kanadískar, heldur bandarískar sök-
um yfirdrottnunar auðhringa búsettra
sunnan landamæra. Athugun á hlið-
stæðri auðhringadrottnun yfir stórrckstri
á Italíu og víðar í Evrópu mundi einnig
rnæla mcð talnalækkun á 93 milljörðum
og fleiri tölum, en ekki smækka hlut
Hollendinga og Svía. Ég hygg, að efna-
lcgt vald, sem í ríkjum töflunnar býr,
hverju um sig, sé hvergi stórum mcira en
Svíþjóð ræður yfir og Nordek gæti því
orðið efnalegt leiðandi afl á hcimsmæli-
kvarða, keppt í vinsemd um það við
grannlönd cins og England eða Kanada.
Fimm ríki hcims ncfnum við stórvcldi
af því, að þau ciga sæti í öryggisráðinu
og skulu gæta þess, hverjir innlimi eða
innlimi ekki dvergríki eins og Kýpur,
Island, Kuwait, lönd hér og þar í Afríku,
og rneira að segja allstcrk ríki meðfram
járntjaldinu sæla í Evrópu. Ríkin eru
Sovét, USA, England, Frakkland og Kína,
og ásamt Japan og Sambandsríkinu þýzka
eru þau einu ríki heims, sem njóta
hærra GNP en ríkin í töflu minni cða
nokkurt annað miðlungsöflugt ríki nýtur.
Ef „hætta" yrði á, að þríríkja Nordck
kæmist í efnahagsmögulcikum framtíð-
ar jafnofarlcga og eitthvert hinna sjö,
segjum t. d. England, mun verulegur
ríkjahópur sén-enzlaður „þáverandi örygg-
isráði" telja jafnvægi sínu ógnað og reyna
að kippa í öryggisyfirskini burt frá Nord-
ck einhverju hafsvæði eða landgæðuin
frá því yfir til sín.
Ég held því fram, þó ekki sé það beint
viðfangsefni greinar, að samruni Noregs
og Svíþjóðar í tvícina sterkari hageind
muni óbcint etja fjársterkum og „öryggis-
pólitískum" öflurn á ísland, meira til að
fvrirbyggja tcngsl þess við hageindina en
af umhyggju fyrir því, hverjir aðrir vcrði
síðar hlutskarpastir innan íslenzkrar auð-
lindalögsögu.
Efasemdum um raunverulegan vilja ís-
lendinga í komandi tvísýnu um þctta hcf-
ur skotið upp öðru hverju mcðal Dana
og Svía í 30 ár, en við höfum með réttu
bælt þær niður; norrænir viljum við land-
ar virkilcga vera. En mikils þarf við til
þcss, ekki sízt rannsóknarlega (sjá IV.
kap.) og hagrænt séð. Ég á eindregna von
á þeim norsk-sænska skilningi næstu ára-
tugi, að það hafi afarmikla hnattsvæðis-
lega þýðing, að ísland vcrði með í Nordck,
þó arðgæft þyki ckki í fyrstu. Þctta gæti
orðið hvati, þó örverulegur sé, til að gcrja
allt súrdeigið í brauð handa þjóðum.