Uppeldi og menntun - 16.02.2007, Blaðsíða 197

197
HAFDÍS INGVARSDÓTTIR
Veganesti til framtíðar
Hvað er það sem mestu máli skiptir í kennaramenntun?
Kennarastarfið er í orði viðurkennt sem eitt mikilvægasta starf þjóðfélagsins enda
skiptir gott skólastarf máli fyrir hvern einasta einstakling. Það er því eðlilegt að kenn-
aramenntun sé mörgum hugleikin. Sjálf hef ég velt kennaramenntun mikið fyrir mér
enda starfað við hana í tæp tuttugu ár, rannsóknir mínar fjalla um kennarastarf og
kennaramenntun og síðast en ekki síst hef ég langa starfsreynslu sem grunn- og fram-
haldsskólakennari. Meginspurningar sem ég velti stöðugt fyrir mér eru þrjár: Hvaða
veganesti viljum við að nýr kennari taki með sér í starfið? Hvernig getum við best
veitt það veganesti, og hvernig tryggjum við að kennarinn geti haldið áfram að vaxa
í starfi?
Í rannsóknum mínum með kennurum og í samvinnu við kennaranema hefur mér
sífellt orðið ljósara hversu mikilvægt það er að flétta saman grunn- og símenntun og
hversu laklega hefur verið staðið að því að styrkja kennara í starfi. Um þetta má að
sjálfsögðu skrifa langt mál og sérstaklega hefur verið bent á hve kennsla sé háð því
umhverfi sem hún fer fram í. En fleira skiptir máli og hér tilgreini ég sjö atriði sem
þarf að veita forgang við uppbyggingu kennarastarfs og mótun þess, en þessi listi er
ekki tæmandi.
Það er brýnt að
• vinna mun betur að tengingu fræða og framkvæmda en gert hefur verið
• þróa náin og lifandi tengsl við starfsvettvang
• tengja mun betur grunn- og símenntun en gert hefur verið
• gæta þess að einsleitni einkenni ekki menntun kennara
• laða að hæft fólk í kennaranám
• setja skýr viðmið um þá hæfni sem kennarar þurfa að búa yfir
• leggja miklu meiri rækt við rannsóknir á skólastarfi.
Segja má að þessi atriði fléttist og skarist og mun ég því fjalla um þau sem eina heild.
Tenging fræða og framkvæmda hefur löngum verið Akkilesarhæll kennaramennt-
unar. Þessi tenging þarf eiginlega að eiga sér þrjár víddir. Hún þarf að fara fram í
háskólakennslunni, á starfsvettvangi og einnig í nánu samstarfi háskóla og vettvangs
þar sem allir líta á sig sem lærisveina, kennaraneminn, háskólakennarinn og leiðsagn-
arkennarinn. Þannig getur myndast hringrás þekkingarmiðlunar og skólaþróunar.
Háskólakennarar þurfa að líta í eign barm og spyrja hvort þeir séu góðar fyrir-
myndir um kennsluhætti. Það er liðin tíð að háskóli geti leyft sér að bjóða upp á ein-
hæfa kennsluhætti í kennaranámi sem ganga þvert á þann boðskap sem við flytjum
og byggist á okkar eigin rannsóknum og fjölda annarra.
Uppeldi og menntun
16. árgangur 2. hefti, 2007