Uppeldi og menntun - 16.02.2007, Blaðsíða 36
36
JÁKVÆTT STARFSUMHVERF I KENNARA – AUK IN V INNUGLEÐ I
Algengast reyndist að undirbúningsvinna kennaranna á degi hverjum væri meira en
tvær klst. að jafnaði í skólanum (122 svarendur, 65%) og minna en ein klst. að jafnaði
heima (95 svarendur, 51%). Samanlagður undirbúningstími var allt frá einni og upp í
sjö klst. að jafnaði. Flestir, eða 138 talsins (63%), telja sig vinna 3–4 klst. við undirbún-
ing, 35 (19%) telja undirbúningstíma sinn vera 1–2 klst. og 22 (12%) telja sig eyða 5–7
klst. að jafnaði. Undirbúningur var ekki skilgreindur nánar og geta því margvísleg
verkefni fallið undir hann.
Undirbúningsvinnu reyndist alltaf, oftast eða næst oftast sinnt strax að lokinni
kennslu (144), síðan í eyðum milli kennslustunda (114), síðdegis (47) og á kvöldin
(35), en fæstir nefna um helgar (9).
Alls 115 (61%) svöruðu því neitandi hvort skilgreindur vinnutími dygði til að sinna því
sem starfinu fylgir. 54 (29%) svöruðu játandi og 18 (10%) svöruðu ekki spurningunni.
Kennarar 1.–4. bekkjar og 8.–10. bekkjar svöruðu með sambærilegum hætti, þannig
að þriðjungi þeirra sem svöruðu fannst skilgreindur vinnutími nægilegur (33% og
32%). Svörin voru nánast jöfn hjá þeim sem kenna fleiri aldursstigum, 47% fannst tími
nægilegur. Hjá kennurum 5.–7. bekkjar kom hins vegar í ljós að aðeins 11% fannst skil-
greindur vinnutími vera nægilegur. Þetta var eini marktæki munurinn á svörum við
spurningum um vinnutíma, því kyn kennara, starfsaldur eða aldursstig sem kennt var
á reyndist ekki skipta máli.
Spurt var um ástæður hjá þeim sem fannst skilgreindur vinnutími ekki nægilegur
til að sinna starfinu og alls gerðu 103 þátttakendur athugasemdir um 119 efnisatriði.
Flestir eða 35 talsins (29%) nefndu að það væri of mikið að gera, verkefnum væri
ekki sinnt eða féllu utan skilgreinds vinnutíma, án þess að gera frekari grein fyrir því.
Alls 28 (24%) tilgreindu undirbúningsvinnu og yfirferð námsefnis, 21 (18%) tilgreindi
einstaka nemendur, foreldrasamstarf eða fundi. Meðal annarra ástæðna voru nefndir
sérstakir álagstímar, stórir bekkir, mörg fög og margir hópar sem kennt er. Allmargir
nefndu sérstaklega að tími þeirra til að undirbúa kennslu væri af skornum skammti
án þess að fram kæmu frekari skýringar á því. Einnig var t.d. tilgreind yfirferð verk-
efna og prófa og kennsla margra námsgreina. Sömuleiðis það að kenna mörg fög og
vera nýbyrjaður að kenna.
Flestir svöruðu af nákvæmni spurningunni um hver væri skilgreindur viðverutími
frá degi til dags og gáfu ekki eitt svar heldur lýstu nákvæmlega hverjum degi fyrir sig.
Aðrir tilgreindu kennslutímafjölda að viðbættum 9,14 stundum og enn aðrir sögðust
vinna 100% starf skv. kjarasamningi. Einhver sagðist vinna þann tíma sem þyrfti og
annar sagðist ekki hafa neinn skilgreindan vinnutíma. Mikil fjölbreytni var því í svör-
unum.
Svör við spurningu um hvernig kennurum lítist á að vinnutími verði fastari í skól-
anum, t.d. kl. 8–17, voru á þann veg að 91 svaranda (48%) líst illa á það, 41 (22%) er
hlutlaus og 37 (20%) líst vel á það. Samtals 18 höfðu aðrar hugmyndir.
Svör við spurningunni um hvenær viðkomandi kennari ynni helst undirbúningsvinnu
að sumrinu voru á þann veg að 41% svarenda tilgreindi tímann síðsumars, 27% sögðu
strax að lokinni kennslu að vori, 16% jafnt og þétt allt sumarið, 10% sögðust flytja hana
yfir á veturinn og 6% sögðust vinna hana um miðbik sumars.
Svör við spurningunni um hversu marga daga að jafnaði svarandi teldi sig vinna undir-