Tímarit Máls og menningar - 01.12.1956, Síða 16

SIGURÐUR NORDAL
maður og sonur einnar hinnar mann-
fæstu þjóðar.
Ég gat þess áðan að söguskýrand-
inn þyrfti að hafa túlkunarhæfileika
skáldsins. Þó hefur Sigurður Nordal
sagt: Ég er ekki skáld.------Það er
mikil hæverska að segja slíkt, því svo
gjörsamlega eru nú áhöld um í með-
vitund íslenzkrar þjóðar, hvorn þar
ber hærra, vísinda- og fræðimanninn
Sigurð Nordal, eða skáldið með sama
nafni. — Er það mikil guðsblessun
voru fólki, meðan menn eins og Sig-
urður Nordal, Jón Helgason og Einar
Ólafur Sveinsson veljast til þess að
fara höndum um þess helgustu dóma.
Þeim verður það, sem komnir eru
yfir miðjan aldur, að líta um öxl sér
við og við. Sagt er það mannlegt að
það ágerist því meir sem lengra líður.
Að vísu ber að vonast góðs af þeim
dögum, sem koma munu hver af öðr-
um í endalausri lest, meðan mann-
kindin kallar ekki dómsdag yfir sitt
heimkynni, en það er vissa að ekki
munu þeir dagar allir þínir eða mín-
ir, — og sú gullna eftirvænting, er
forðum brá á þá lit og Ijóma og var
okkar í gær, hún er annarra í dag. Og
það er máske vegna þeirrar vissu, sem
okkur, miðöldrungum, fer að verða
tíðiitnara um öxl, til hinna fyrstu
hljóðu kynna, fjarri hávaðatækni nú-
tímans, við sitthvað það, sem orkaði
á mann eins og lífsreynsla langrar
ævi: mynd, sem maður sá, ljóð sem
maður heyrði, bók sem maður las, —
eitthvað, sem lék sér að manns unga
hjarta og sleppti því aldrei síðan til
fulls, Viktoría, eftir Hamsun, Hel,
eftir Sigurð Nordal.
Hversvegna gat ég í æsku aldrei
orðið vinur Steingríms, eins og
mömmu þótti þó mikið til hans koma,
— hvers vegna voru höfundar eins og
Matthías og Einar Ben. mér svo að
segja nöfnin ein fram eftir öllum ár-
um, en aftur á móti Pan, sem ég staf-
aði mig fram úr á norsku, fyrstri
bóka á því máli, álíka stórkostlegur
viðburður sem það, er ég nýlega
fermdur strákur, fékk í hendur Forn-
ar ástir, umgöngubók úr bókasafni
ungmennafélags Reykdæla. Það er
ekki sama hvernig slegið er á strengi
brjóstsins þegarmaður er fjórtán ára.
Já, Sigurður Nordal valdi sér þá
leið að gera vísindalegar rannsóknir
norrænna bókmennta að ævistarfi
sínu. En hann átti um fleiri leiðir að
velja og hann vissi það vel. Hver var
það sem brá upp hinni ógleymanlegu
mynd af unglingnum, sem horfir yfir
bylgjandi haf skógarins og veit að í
djúpum þess liggja leiðir til allra
átta? Hver var það sem gerði manni
svo ljóst, að það sveið í kvikuna, hví-
lík meginraun það er að velja aðeins
eina af öllum þessum lokkandi, dular-
fullu skógargötum, kannske þá sem
minnst er lokkandi, kannske þá sem
minnst er dularfull, — og hafa síðan
að eilífu glatað möguleikanum til að
eignast þau ævintýri, sem einhver
110