Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Side 76

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Side 76
Þorvarður Árnason Augans snarpa hugsun Hugleiðing um kvikuna í lifandi myndum I Rétt í það mund sem orð þessi rata á blað er „öld kvikmyndarinnar" á enda. Kvikmyndin, sem löngum hefur verið nefnd listform tuttugustu aldarinnar, verður hundrað ára gömul í lok þessa árs, nánar tiltekið á tuttugasta og áttunda degi desembermánaðar. Þá verður þess jafnffamt skammt að bíða að ný öld, og nýtt árþúsund, renni í hlað. Verður tuttugasta og fyrsta öldin ef til vill fremur öld sýndarveruleikans eða öld hins gagnvirka sjónvarps? Er kvikmyndin að renna skeið sitt á enda? Spái nú hver í spil sín eða bolla en vissulega eru ýmis teikn á lofti um að framtíð kvikmyndarinnar í æ „raf- magnaðri“ heimi — heimi margmiðlunar, stafrænna myndbanda og sýnd- arveruleika — sé alls ekki sjálfgefin. Þannig er hreint ekki óhugsandi að kvikmyndin eins og við þekkjum hana nái lítið meir en tíræðisaldri. Þótt hér sé ekki ætlunin að spá fyrir um endalok kvikmyndarinnar þá tel ég hollt að hafa í huga að tilvera hennar á nýju árþúsundi er engan veginn tryggð. Þegar merkisafmæli fara í hönd freistast maður ósjálfrátt til að setja sig í ögn „hátíðlegar“ stellingar gagnvart afmælisbarninu, horfa á það með „sparisvipnum“ og velta vöngum yfir fortíð þess og sögu. Jafnframt reynir maður óhjákvæmilega að ímynda sér í hvaða formi þróun þess, eða þroski, gæti helst birst næstu árin. Á hugann leitar þá fyrst „spurning spurning- anna“: Hvað gerir kvikmyndina merkilega? Sem fyrirbæri, listgrein, iðnvarn- ing, eða hvernig sem fólk vill helst skilgreina hana. Spurningin er vitaskuld stór og flókin en hún felur í sér margar smærri sem ef til vill eru aðeins viðráðanlegri: I hverju er eðli kvikmyndarinnar fólgið? Hver eru sérkenni hennar, hvað greinir hana frá öðrum listum? Hvort er hún fremur sjónlist eða frásagnarlist? Hvernig er tengslum hennar við raunveruleikann, „lífið“, helst háttað? Hvað merkir hugtakið „lifandi myndir“, er það kannski mark- leysa? Eru kvikmyndir ef til vill alls ekkert merkilegar? Þeir sem hafa illan bifur á hvers kyns „eðlis-“ eða „formhyggju“ ættu trúlega ekki að lesa lengra því greinargerðin sem hér fer á eftir verður óhjákvæmilega mjög í þeim anda. Hvað sem segja má um gildi og gagnsemi 74 TMM 1995:4
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.