Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Page 76

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1995, Page 76
Þorvarður Árnason Augans snarpa hugsun Hugleiðing um kvikuna í lifandi myndum I Rétt í það mund sem orð þessi rata á blað er „öld kvikmyndarinnar" á enda. Kvikmyndin, sem löngum hefur verið nefnd listform tuttugustu aldarinnar, verður hundrað ára gömul í lok þessa árs, nánar tiltekið á tuttugasta og áttunda degi desembermánaðar. Þá verður þess jafnffamt skammt að bíða að ný öld, og nýtt árþúsund, renni í hlað. Verður tuttugasta og fyrsta öldin ef til vill fremur öld sýndarveruleikans eða öld hins gagnvirka sjónvarps? Er kvikmyndin að renna skeið sitt á enda? Spái nú hver í spil sín eða bolla en vissulega eru ýmis teikn á lofti um að framtíð kvikmyndarinnar í æ „raf- magnaðri“ heimi — heimi margmiðlunar, stafrænna myndbanda og sýnd- arveruleika — sé alls ekki sjálfgefin. Þannig er hreint ekki óhugsandi að kvikmyndin eins og við þekkjum hana nái lítið meir en tíræðisaldri. Þótt hér sé ekki ætlunin að spá fyrir um endalok kvikmyndarinnar þá tel ég hollt að hafa í huga að tilvera hennar á nýju árþúsundi er engan veginn tryggð. Þegar merkisafmæli fara í hönd freistast maður ósjálfrátt til að setja sig í ögn „hátíðlegar“ stellingar gagnvart afmælisbarninu, horfa á það með „sparisvipnum“ og velta vöngum yfir fortíð þess og sögu. Jafnframt reynir maður óhjákvæmilega að ímynda sér í hvaða formi þróun þess, eða þroski, gæti helst birst næstu árin. Á hugann leitar þá fyrst „spurning spurning- anna“: Hvað gerir kvikmyndina merkilega? Sem fyrirbæri, listgrein, iðnvarn- ing, eða hvernig sem fólk vill helst skilgreina hana. Spurningin er vitaskuld stór og flókin en hún felur í sér margar smærri sem ef til vill eru aðeins viðráðanlegri: I hverju er eðli kvikmyndarinnar fólgið? Hver eru sérkenni hennar, hvað greinir hana frá öðrum listum? Hvort er hún fremur sjónlist eða frásagnarlist? Hvernig er tengslum hennar við raunveruleikann, „lífið“, helst háttað? Hvað merkir hugtakið „lifandi myndir“, er það kannski mark- leysa? Eru kvikmyndir ef til vill alls ekkert merkilegar? Þeir sem hafa illan bifur á hvers kyns „eðlis-“ eða „formhyggju“ ættu trúlega ekki að lesa lengra því greinargerðin sem hér fer á eftir verður óhjákvæmilega mjög í þeim anda. Hvað sem segja má um gildi og gagnsemi 74 TMM 1995:4
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.