Saga - 2020, Blaðsíða 96

styrjaldarinnar áttuðu starfsmenn OWI sig á því að sú mynd sem
Bandaríkjamenn brugðu upp af Íslandi og Íslendingum skipti Ís -
lendinga miklu máli og opnaði leið að huga og hjörtum íbúa lands-
ins.
Að hlusta og boða
Hjörvarður H. Arnason kom að dagskrárgerð The Voice of America
í Ríkisútvarpinu eins og fleiri starfsmenn OWI og vöktu viðtöl sem
hann tók á ensku við framámenn í íslensku samfélagi sérstaka athygli
meðal Íslendinga. Var jafnvel litið á viðtölin sem landkynningu.70
Arnason ræddi meðal annars við Vilhjálm Þór utanríkis ráðherra,
Sigurð Nordal prófessor og Ásgeir Ásgeirsson bankastjóra. Viðtöl
Arnasons höfðu margþættan tilgang: Þau fræddu bandaríska her-
menn um Ísland, þau sköpuðu tengslanet fyrir erindreka Bandaríkj -
anna og öfluðu þeim velvildar meðal heimamanna. Ekki má heldur
líta fram hjá upplýsingagildi viðtalanna því þau gáfu starfsmönnum
OWI færi á að skoða sjálfsmynd Íslendinga og hvernig þeir vildu
kynna sig fyrir öðrum þjóðum.
Einn af viðmælendum Arnasons í útvarpinu var Bjarni Bene -
dikts son sem gegndi stöðu borgarstjóra og alþingismanns fyrir Sjálf -
stæðisflokkinn á stríðsárunum. Í skjalasafni Bjarna er að finna bréf
þar sem Arnason biður Bjarna um að lesa yfir grein sem hann hefur
skrifað um Ísland en greinin var ætluð til birtingar erlendis.71 Um er
að ræða 23 síðna úttekt á sögu, menningu og samfélagi Íslendinga.72
Mikil áhersla er lögð á fornbókmenntir og það hlutverk sem þær
hafi leikið í mótun sjálfsmyndar þjóðarinnar en líka þátt þeirra í að
laða ferðamenn til landsins í rás sögunnar. Einnig leggur Arnason
ríka áherslu á langa lýðræðishefð Íslendinga og hraða nútíma væð -
ingu samfélagsins sem hann segir að margir breskir og bandarískir
hermenn vilji þakka komu þeirra sjálfra. Arnason segir að ekki sé
haukur ingvarsson94
70 Í umfjöllun Morgunblaðsins um þennan dagskrárlið segir: „Við Íslendingar
megum sannarlega vera Bandaríkjamönnum, eða nánar tiltekið Upplýsinga -
skrifstofu Bandaríkjanna (O. W. I.) þakklátir fyrir þessa landkynningu, sem við
vitanlega ættum sjálfir að halda uppi, en höfum ekki haft framtakssemi til að
gera.“ Sjá: „Víkverji skrifar: Úr daglega lífinu“, Morgunblaðið 26. maí 1943, bls. 6.
71 BR. (Borgarskjalasafn Reykjavíkur). Einkaskjalasafn nr. 360. Askja 2-8, örk 6,
Hjörvarður Arnason til Bjarna Benediktssonar 29. desember 1943.
72 BR. Einkaskjalasafn nr. 360. Askja 2-8, örk 10, Iceland Today. H. H. Arnason,
ódagsett.
Saga vor 2020.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 22.4.2020 14:44 Page 94