Saga - 2020, Qupperneq 156

Þegar flytja þurfti kommóðuna af Bókhlöðustíg virðist sem skjöl-
in hafi fengið að liggja að mestu óhreyfð. Fjölskylda Elínar afhenti
Landsbókasafni Íslands – Háskólabókasafni hluta af skjölum hennar
árið 2003 auk þess sem skjöl eru geymd undir hennar nafni á Þjóð -
skjalasafni Íslands og í Héraðsskjalasafni Árnesinga. Þessi söfn eru
þó ekki nema örlítið brot af því magni sem afhent var á Kvenna -
sögusafn Íslands haustið 2018. Þau skjöl urðu út undan í fyrri af -
hendingum og erfitt er að átta sig á hvers vegna. Líklega eru ástæð -
urnar margar og tilviljanakenndar. Sú stærsta er þó kannski sú að
það er gjá á milli hugsunarháttar starfsfólks á skjalasöfnum og allra
þeirra Íslendinga sem á hverju ári þurfa að gera upp dánarbú eða
tæma gamlar geymslur.
Það getur verið snúið fyrir almenning að átta sig á hvers konar
skjöl séu sögulega mikilvæg. Helsti hvati gefenda að baki þessari til-
teknu afhendingu var fyrst og fremst að koma til varðveislu kom -
móðunni sjálfri, veggplatta sem Elín fékk í tilefni af sjötugsafmæli
sínu og svo ýmsum kvennablöðum og -tímaritum sem hún hafði
safnað. Þetta væru hlutir sem ættu bersýnilega heima á safni sem
væri helgað sögu kvenna. Það var ekki fyrr en við eftirgrennslan
starfsmanns Kvennasögusafns sem í ljós kom að kommóðan geymdi
mikinn fjölda sendibréfa, teikninga, minnisblaða og reikninga. Þau
skjöl fylla nú 17 öskjur og þrjár möppur þar sem yngsta skjalið er frá
1948 og það elsta frá 1838. Tímaritin sem allt snerist upphaflega um
fengu hins vegar flest að fjúka enda eru þau öll þegar varðveitt á
Landsbókasafni og aðgengileg á Tímarit.is.
„Elsku brenndu brjefið“
Skjöl Elínar Briem hefðu allt eins getað endað á haugunum. Þó var
hún með þekktari Íslendingum á sinni tíð. Fullt nafn hennar var Elín
Rannveig Eggertsdóttir Briem og hún var fædd að Espihóli í Eyja -
firði þann 19. október 1856, dóttir Ingibjargar Eiríksdóttur Sverre sen
og Eggerts Gunnlaugssonar Briem. Elín hóf kennslu við Kvenna -
skóla Skagfirðinga árið 1877 og varð forstöðukona Kvenna skóla
Hún vetninga 1880–1881. Hún stundaði nám við Zahle-skólann í
Kaupmannahöfn 1881–1883 og tók við heimkomu til Íslands við
starfi forstöðukonu sameinaðs kvennaskóla Norðurlands á ytri-Ey
á Skagaströnd. Hún gegndi starfinu til ársins 1895. Árin 1901–1903
sneri hún aftur til starfa eftir að skólinn hafði flutt á Blönduós og
enn var hún forstöðukona skólans 1912–1915. Að auki stofnaði hún
ragnhildur hólmgeirsdóttir154
Saga vor 2020.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 22.4.2020 14:44 Page 154