Andvari - 01.01.1974, Side 103
ANDVAHI
JÓNAS SNORRASON Á ÞVERÁ
101
tapa því litla vegarsambandi, sem þar væri við aðra byggð. Dalurinn blyti því
aS leggjast í auSn, nema e. t. v. Þverá, meSan Jónas lifSi, því aS þar voru
nýbyggð góð húsakynni og fólkið staðnum mjög bundið.
Eftir þessar umræður gekk ég inn aS Þverá. Ég fór ekki gömlu göturnar,
sem ég rataði enn, heldur nýja akveginn á braunbrúninni niður við ána, því
að mér lék forvitni á að sjá, hvernig vegamálum dalsins væri komið, mér bafði
verið sagt, að akfær vegur væri kominn vestan megin árinnar inn aS Auðnum.
Þegar niður á brautina kom, nam ég staðar og borfði upp að Halldórsstöðum.
Þetta var höfuðbóliÖ í dalnum, þegar ég var ungur maður hinum megin við
heiðina, og mikill staður fyrir allt héraðið. Þar var þá þríbýli og margt fólk. Þar
bjó fyrstu árin, er ég minntist, Magnús Þórarinsson hugvitsmaður og hagleiks-
maður, sem komið bafði þar upp kembivélum fyrir allt héraðið upp frá Skjálf-
anda, en síðar tók við búi bans og kembivélum tengdasonur bans, Hallgrímur
Þorbergsson. Á öðrum fjórðungi jarðarinnar bjó Páll bróðir Magnúsar með skozku
konunni sinni Lizy, er öll sveitin dáði fyrir sönginn hennar og þá alúÖ, sem
bún lagði við það að hjálpa til að halda uppi menningu í skemmtanalífi sveit-
arinnar, jafnt í Reykjadal og Laxárdal. Hjá þeim hjónum var oft fjölmennt
heimili, á sumrin skozkir og enskir gestir, sem nutu kyrrðarinnar í dalnum og
veiðarinnar í ánni, á vetrum ungt fólk, er dvaldi hjá þeim til að læra ensku,
söng og hljóðfæraleik. Á hálfri jörðinni bjó systursonur Magnúsar og Páls,
Þórarinn Jónsson, með móður sinni og systkinum sínum tveimur. Þórarinn vai
mér sérstaklega í minni að þessu sinni, og alltaf hefur hann verið mér minn-
isstæður, síðan ég sá hann fyrst. Því var líkast sem hann vildi sýnast villi-
maður á ytra borði. Aldrei sá ég hann í góðum klæðum, og þó var liann betur
búinn ldæðum heima en er bann fór að heiman. Læknir hafði skorið burtu
við munnvik hans ber, er hann hafði óttazt, að væri illkynjað, og af slysi eða
vilja sjúklingsins bafði rifnað úr munnvikinu í sárið og eigi verið gert við
lýtið. En þrátt fyrir klæðaburð lrans og munnlýti minnist ég bans sem
fegursta karlmanns, sem ég hef séð bæði að vexti og andlitssvip, þegar honum
var mikið í bug. Svo var oft, því að saman fór mikið skap og yndi af deilum, enda
var bann bverjum manni málsnjallari í viðræðum, og fór þá saman vandað
málfar, raddbeiting og svipbrigði. „Undir bvörmum átti blossa, eld í sinni tungu-
rót-------átti í skapi öldur fossa, óvin þegar snerist mót,“ segir Guðmundur
föðurbróðir minn um hann fullkomlega að sönnu í eftirmælum um bann.
Þó hygg ég, að bann bafi aldrei leikið gesti á unglingsaldri bart, og ég minnist
alltaf þeirrar nautnar að koma til bans sem gestur. En vissulega voru skaps-
munir hans eigi hagkvæmir Halldórsstöðum, því að telja má, að samfelld