Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1974, Qupperneq 138

Andvari - 01.01.1974, Qupperneq 138
136 ÓLAFUR RJÖRNSSON ANDVARI þús. árið 1900 í 585 þús. 1914 og l<úm á sama tíma úr 23.5 þús. í 25.4 þús. 1914. Sem eina merkustu framför þcssa tímabils má nefna símasamband fslands við út- lönd og lagningu símalínu frá Reykjavík norður um land til SeySisfjarSar 1906. Hlaut þaS aS greiSa mjög fyrir öllum viS- skiptum bæSi innanlands og viS um'heim- inn. Þá var og á þessu tímabili byggS fyrsta rafstöS hér á landi (1902), sem þó var aSeins 10 kílówattsstundir, og fyrsta bifreiðin flutt inn vestan um haf (1913). Hvort tveggja mátti skoða sem tilrauna- starfsemi, sem fyrst um sinn hafði ekki efnahagslega þýðingu, en þeirn mun meiri síSar. Heimsstyrjöldin 1914-18. Þótt fsland lægi fjarri vígvöllum fyrri heimsstyrjaldarinnar, snerti hún í þcim mæli þær þjóðir, er við höfðum þá mest viðskipti við, aS áhrif hcnnar á efnahags- afkomu þjóðarinnar urðu mikil. Gagn- stætt þ\ú sem varð á seinni heimsstyrj- aldarárunum, má telja, að þau hafi í heild verið fremur neikvæð en jákvæS. Framan af styrjöldinni, eða árin 1914 -1916, voru viðskiptakjör þó hagstæð, þar eð útfluttar vörur hækkuðu meira en innfluttar, og var verzlunarjöfnuður hag- stæður þessi ár, einkum árið 1915. Sýnir eftirfarandi tafla þróun innflutnings- og útflutningsverðmæta á árunum 1914-18 og verzlunarjöfnuS á sama tíma: Verðvísitölur (1913=100) Ár Innfl. Útfl. Verzl.jöfn- uður/Verðmæti útfl. -r- vcrðmæti innfl., 1000 kr. 1914 100 104 2719 1915 141 175 13373 1916 184 201 923 1917 286 217 13450 1918 373 247 -j-5108 Eins og tölurnar bera meS sér, eru við- skiptakjör mjög liagstæð fram til ársins 1916, þar sem verð útfluttrar vöru hækk- ar meira en innfluttrar. VcrzlunarjöfnuS- ur, eSa vöruskiptajöfnuður, eins og það cr kallað nú, er einnig hagstæður, sérstak- lega þó árið 1915. ÁriS 1917 snýst þetta við, þar sem innflutt vara hækkar nú miklu meira í verði en útflutt og hin versnandi viðskiptakjör leiddu nú til mjög óhagstæðs verzlunarjafnaðar tvö síðustu heimsstyrjaldarárin. Fleira gekk þó í óhag á síðari árum fyrri heimsstyrjaldarinnar en hin versn- andi viðskiptakjör. Árið 1917 neyddu Bandamenn Islendinga til þcss að selja þeim helming togaraflota síns, eða 10 af 20 togurum, sem Islendingar áttu þá. VerSlagsþróun stríðsáranna var land- búnaðinum óhagstæð, þar sem búvara hækkaði minna en nam hinni almennu verSlagshækkun. Átti þetta einkum við um mjólkurafurðir og aðra búvöru, sem seld var á innlendum markaði, en fyrstu styrjaldarárin var kjötvcrð bagstætt, eins og á annarri matvöru, sem út var flutt. Hið óhagstæða verSlag, sem landbúnað- urinn bjó viS á stríðsárunum, átti þátt í því, aS mjög dró úr jarðabótaframkvæmd- um, sem eins og áður greinir höfðu ver- ið mjög vaxandi fyrir stríð. Þannig fækk- aði unnum dagsverkum að jarðabótum úr 148 þús. að meðaltali á ári 1911-14 í 94 þús. 1915-18 og var komin niður í 68 þús. 1918. Á fyrri heimsstyrjaldarárunum kynnt- ust íslcndingar verðbólguvandamálinu,
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar: 1. Tölublað (01.01.1974)
https://timarit.is/issue/292743

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.

1. Tölublað (01.01.1974)

Iliuutsit: