Andvari - 01.01.1897, Page 29
23
og breið um sig, en ekki ber mikið á hæð hennar
(1721'), af því aðliðandinn er svo mikill, til vesturs
hallast bungan að eins 1°, en 4—5° til austurs.
Megin þeirra hrauna, sem runnið haíá um Reykja-
heiði. hafa komið úr Þeistareykjatungu og má því
búast við miklum verksummerkjum upp á bungunni.
Við riðum upp á Þeistareykjabungu; þar eru lika
móar ofan á hraungrýtinu og sést af því, hve gam-
alt eldfjall þetta hlýtur að vera, úr þvi svo mikill
jarðvegur heíir myndazt á hrauninu svo hátt yfir
sjó. Efst á bungunni er afarmikill eldgigur aflang-
ur, liklega yfir 200 faðmar á breidd og 4 eða 5
sinnum lengri, veggirnir á þessum mikla gig eru
mjög brattir og eru þunn hraunlög i þeim ótelj-
andi, hvert ofan á öðru. Frá barmi gigsins var
útsjón ágæt yfir alla Reykjaheiði og enn lengra; i
suðri sjást Gæsadalsíjöll og Hágöngur norður af
Kröflu; norður af þeim ganga Hrútafjöll, sem eru
miklu mjórri, jaínhiiða Þórunnarfjöllum og Þeista-
reykjafjölium; öll eru fjöll þessi úr móbergi. Norð-
ur af Hrútafjöllum eru afarmiklar gjár í hrauninu
og ná þær alveg niður í Kelduhverfi; þenna hraun-
kafla kalla menn »Gjástykki«, og er þar hvergi fært
yfir nema á einum stað. Austur af Hrútafjöllum er
Grjótháls, dólerítbunga mikil, rótt við Jökulsá; þar
eiga líklega dóleríthraun þau upptök sín, sem runn-
ið hafa um þessi héruð fyrir ísöld og liggja hér al-
staðar undir ymgri hraunum. Af Þeistareykjabungu
sést, annar gigur suður undir Þórunnartjöllum og
er hann kallaður Stóra-Viti; gígur þessi er ógurlegt
gímald, fjarskadjúpur, hamrarnir í kfingum opið
eru þverbrattir og skúta sumstaðar fram yfir; er þar
dimmt niðri, en þó kvað grilla í snjó í botninum;
þar kvað vera annar gigur i nánd, sem heitir Litla-