Andvari - 01.01.1897, Qupperneq 98
9J
þiggja sveitarstyrk, opt á 10. ári, sera þeim þykir
líklegir til aö verða hreppsfjelaginu til þyngsla síð-
ar meir, ef þeir yrðu þar sveitfastir. Á þenna hátt
verður margur fátæklingurinn felldur á sveitina, 1
stað þess að reisa hann frá henni, sem ef til vill
hefði aldrei orðið sveitþurfi, ef hann hefði mátt vera
hindrunarlaus við hokurbú sitt eða hlutlaus í hús-
mennskunni. Jeg hygg, að finna megi allt eins nú
á tímum dæmi harðýðgi og undirferli sveitarstjórna
við utansveitar fátæklinga, eins og alþingisnefndin
fann svo 1 jós dæmi til 1845, og að sama tjónið og
sömu siðspillinguna leiði af þessum aðförum, nú eins
og þá.
aö flnna ráð til að minnka sveitarþyngslin mun
ekki auðgert. Með iögura er t. d. eigi hægt að gjöra
menn sparsama, ráðdeildarsama eða áhugamikla að
græða, meðan menn eru annaðhvort í vinnumennsku,
hjá foreldrum sínum eða í lausaraennsku;naumast geta
heldur lögin vakið þá sómatilflnningu eða þann kjark
í brjóstum raanna, að þéir vilji fyr leita allra leyfi-
legra bragða og leggja á sig þá eríiðismuni og þá
sjálfsafneitun, sem hægt er að bera, áður en þeir
gjörast annarra handbendi.
Naumast geta lögin heldur til fullnustu komið
því til leiðar, að hreppsnefndarmenn hafi þá þekk-
ingu, þá rjettlætistilíinningu og það þrek, að þeir
hafi ávalit vit og vilja til að beita lögunum rjett,
enda mun í þessu efni sem öðru mennirnir ekki eins
góðir, eins og þeir ættu að vera. En vonandi er,
að eptir þvd sem fram líða stundir ou menntun al-
mennings eykst, svo að hún sje nokkuð meira en
nafnið tómt, muni menn betur sjá, að »auðurinn er
afl þeirra hluta, sem gera skal«. Þessber að vænta,
að menn sjái smám saman, að hagur þjóðarinnar