Andvari - 01.01.1897, Blaðsíða 84
78
engu utanhjeraðsfólki skyldi umíerð leyfast, enhvert
hjerað annast þá, er þar væru sveitlægir. Skyldu
þeir, sem á sýslumótum byggi, reka utansýsluflakk-
ara heirn til átthaga sinna aptur. En þeim föru-
mönnum, sem fullhraustir virtust og sýndu sig í ó-
knyttum, skyldi sýslumaður refsa og reka þá síðan
^ brott af hjeraði. Kristján konungur V. bauð Heide-
mann 1684 að hugleiða ásamt biskupum, lögmönnum
og sýslumönnum landsins, hvernig ráðin yrði bót á
þeim mikla óvanda, að heilbrigt fólk flakkaði, lands-
mönnum til tjóns og þyngsla, og hvernig þessum
iðjuleysingjum og letingjum yrði komið til að vinna
fyrir sjer. Var þetta konungsboð aðalorsök til þess,
að Heidemann stefndi til Bessastaða 2. apríl 1685
nokkrum helztu mönnum landsins. Þar sömdu þeir
hina svo nefndu Bessastaðapósta, er staðfestir voru
á alþingi sama ár. Segja þeir, að flakkarar fari ár-
lega um landið og biðjist beininga, og þar sem þeir
þori að hafa sig uppi, hræði þeir mat og drykk af
lítilsigldum og veikliðuðum búendum. Orsök föru-
mennskunnar segja þeir óhlýðni, vinnuleysi og kosta-
vendi vinnuhjúa; vilji húsbændur opt heldur losast
við slik hjú en bíða meira tjón af haldi þeirra en
orðið sje, og fari þau svo á verðgang. Akvörðun
var nú gjörð um förumenn svo látandi: að þá, sem
lifðu á verðgangi, en væri heilbrigðir og verkfærir,
skyldu hreiipstjórar og bændur taka og færa sýslu-
manui, en hann skyldi láta hýða þá, í fyrsta sinni
8 vandarhögg, og að því búnu skyldu þeir reknir
heim til átthaga sinna. Ef þeir bættu eigi ráð sitt,
skyldi hýða þá að minnsta kosti hálfu meira, og
Ijetu þeir sjer ekki enn segjast, skyldi fara með þá
til alþingis, og máttu þá lögþingismennn senda slíka
kumpána á Brimarhólm til þrælkunar, ef þeim svo