Tímarit lögfræðinga - 01.03.2004, Blaðsíða 106

ingsgerð við mat á rétti vátryggðs til greiðslu vátryggingarbóta.193 Sé á hinn
bóginn um að ræða ótilgreint magn muna í eigu vátyggðs eða á tilteknum stað
yrði niðurstaðan frekar sú að tilgreining staðsetningar munanna yrði skoðuð
sem afmörkun vátryggingarandlagsins.194
Önnur ákvæði sem tilgreina andlag vátryggingar geta valdið vandkvæðum í
framkvæmd. Svo notað sé dæmi Selmer mætti hugsa sér skilmálaákvæði sem
kvæði á um að vátryggðar væru hundrað bifreiðar í vörugeymslu vátryggðs. Ef
tíu bifreiðum að auki væri síðar ekið inn í vörugeymsluna án vitundar vátryggðs
vaknar sú spurning hvort vátryggður gæti borið fyrir sig ákvæði 46. gr. VSL ef
viðbótarbifreiðamar tíu yrðu fyrir skemmdum eða hvort ákvæði 4.-10. gr. VSL
um rangar upplýsingar við samningsgerð kæmu honum að gagni, hafi hann ekki
haft vitneskju um þær tíu bifreiðar sem umfram voru. Selmer telur að lýsing á
staðsetningu hinna vátryggðu muna á þennan hátt yrði talin fela í sér lýsingu á
vátryggingarandlaginu og þ.a.l. fela í sér hlutlæga takmörkun á ábyrgð félags-
ins. Vátryggður fengi því ekki bætur fyrir viðbótarbifreiðarnar tíu og það sama
gilti um aðrar bifreiðar í hans eigu sem staðsettar væru utan vörugeymslunnar.195
Verður að taka undir þá skoðun, enda er eðlilegt að félagið geti á þennan hátt af-
markað vátryggingarandlagið þegar vandkvæðum er bundið að gera það á ann-
an hátt. Félaginu er nauðsyn á að geta afmarkað vátryggingarandlagið með
nokkurri vissu, meðal annars til þess að geta ákvarðað hæð iðgjalda, metið þörf
á endurtryggingu og efni skilmála í samræmi við það, eins og áður er rætt. Of-
angreind sjónarmið má m.a. sjá í dómi í NRT 1945:89 (NH) sem reifaður er í
kafla 3.3.
Þrátt fyrir að eðlilegt sé að tilgreining vátryggingarandlags á þennan hátt
verði talin hlutlæg takmörkun á ábyrgð félagsins má hugsa sér tilvik þar sem til-
lit til aðstæðna og sanngirnisrök mæla með annarri niðurstöðu. Reglur VSL um
rangar upplýsingar við samningsgerð eiga við þegar gefnar hafa verið rangar
upplýsingar um atvik sem gætu haft áhrif á mat félagsins á áhættunni.196 Það má
því hugsa sér tilvik þar sem eðlilegt væri að taka tillit til hagsmuna vátryggðs,
t.d. ef vátryggingartaki gæfi af vangá upp rangt skráningarnúmer á bifreið sem
hann hyggðist húftryggja, en iðgjaldaútreikningur félagsins byggðist á hinni
réttu bifreið eða annarri sambærilegri. Eðlilegt væri að réttur vátryggðs héldist
óskertur í því tilviki. A hinn bóginn þarf tæplega að leita á náðir reglna VSL um
rangar upplýsingar við samningsgerð til að komast að þeirri niðurstöðu.197
193 Drachmann Bentzon og Christensen, (1952), bls. 60.
194 Drachmann Bentzon og Christensen, (1952), bls. 61 og Loken. bls. 34.
195 Selmer, bls. 196. Sjá einnig Drachmann Bentzon og Christensen, (1952), bls. 59-60.
196 Lvngso, (1994), bls. 136.
197 L0ken telur á hinn bóginn að vegna tillits til hagsmuna félagsins breyti góð trú vátryggingar-
taka engu þegar gefnar hafa verið rangar upplýsingar um vátryggingarandlagið, sbr. Loken, bls. 47.
Ekki verður á það fallist hér.
100