Tímarit lögfræðinga - 01.03.2004, Qupperneq 46

Niðurstaðan í þessum dómi er í góðu samræmi við þau sjónarmið sem reifuð
hafa verið í þessari grein. Ef þeirri háttsemi sem ákæruvaldið telur að eigi að
varða refsingu er hvorki lýst í settum lögum né stjómvaldsfyrirmælum með
fullnægjandi stoð í lögum verður refsingu ekki við komið með vísan til
grunnreglunnar um lögbundnar refsiheimildir, sbr. 1. mgr. 69. gr. stjskr. Dómur
Hæstaréttar frá 8. febrúar 2001 verðskuldar hins vegar mun meiri athygli í
þessu samhengi. Verður nú fjallað um hann sérstaklega.
7.2 Dóinur Hæstaréttar 8. febrúar 2001, nr. 432/2000
í H 8. febrúar 2001, nr. 432/2000 var A ákærður fyrir „hreindýrsdráp, með
því að hafa seinnipart mánudagsins 6. september 1999, skotið þrjú hreindýr í
Hraundal í Loðmundarfirði, Borgarfjarðarhreppi, án þess að vera í fylgd eftir-
litsmanns með hreindýraveiðum“. I ákæru var þessi háttsemi talin varða við 14.,
sbr. 19. gr. laga nr. 64/1994 um vemd, friðun og veiðar á villtum fuglunt og
villtum spendýrum, sbr. 2. og 3. mgr. 11. gr., sbr. 14. gr. reglugerðar nr. 402/1994
um stjóm hreindýraveiða, sbr. auglýsingu í 67. tbl. Lögbirtingablaðsins, sem
kom út 25. júlí 1999, um hreindýraveiðar árið 1999. í ákæru var þess krafist að
A yrði dæmdur til refsingar, sbr. 19. gr. laga nr. 64/1994, til að sæta sviptingu
skotvopna- og veiðileyfis á grundvelli sama lagaákvæðis, og upptöku á riffli
ásamt áfestum sjónauka, sbr. 3. mgr. 19. gr. laga nr. 64/1994.
Héraðsdómur sakfelldi A með vísan til ákæru. I dómi Hæstaréttar kemur
fram að A hefði aðallega borið brigður á að þau ákvæði laga nr. 62/1994 og
reglugerðar nr. 402/1994, sem vísað var til í ákæru, væm fullnægjandi heimildir
til refsingar fyrir þá háttsemi að hafa verið að veiðum án fylgdar veiðieftir-
litsmanns, að gættri 1. mgr. 69. gr. stjómarskrárinnar, 1. mgr. 7. gr. MSE og 1.
gr. hgl.86 Hæstiréttur féllst ekki á þessa vöm A, sbr. eftirfarandi forsendur í II.
kafla dóms réttarins:
Áður en framangreind breyting var gerð á 14. gr. laga nr. 64/1994 með lögum nr.
100/2000 var mælt svo fyrir í upphafi 2. nrgr. hennar að veiðar á hreindýrum væru
heimilar öllum, sem hefðu leyfi til þess samkvæmt lögunum og reglunum settum
samkvæmt þeim. Þá sagði eftirfarandi í 4. mgr. þessarar lagagreinar: „Að fengnum
tillögum hreindýraráðs og veiðistjóra setur ráðherra reglugerð um nánari framkvæmd
á hreindýraveiðum, m.a. um skiptingu veiðiheimilda á milli viðkomandi sveitarfé-
laga, um veiðieftirlitsmenn, hlutverk og starfssvið hreindýraráðs, svo og skiptingu
arðs af leyfisgjaldi og veiðiheimildum sem framseldar eru ráðinu". Þótt í umræddri
86 Þá var rakið í dómnum að eftir uppkvaðningu héraðsdóms hefði 14. gr. laga nr. 62/1994 verið
breytt með 1. gr. laga nr. 100/2000 og hefði umhverfisráðherra 3. júlí 2000 gefið út nýja reglugerð
um stjórn hreindýraveiða nr. 452/2000 og hefði reglugerð nr. 402/1994 þá verið numin úr gildi.
Hæstiréttur tók fram að lagabreytingin hefði ekki áhrif á efnisatriði málsins. Þá svaraði ákvæði
reglugerðar nr. 402/1994, sem vísað hefði verið til í ákæru, efnislega til 3. mgr. og 4. mgr. 10. gr.
og 1. mgr. 14. gr. reglugerðar nr. 452/2000.
40