Tímarit lögfræðinga - 01.03.2004, Blaðsíða 162
þrátt fyrir að ekki sé um aðra áhættu að ræða utan hinna landfræðilegu marka
en innan þeirra. Ef sá sem tryggður er færi af gáleysi út fyrir slík mörk þar sem
hann slasaðist, ætti vátryggður að öllum líkindum ekki neina kröfu um bætur
þótt hann ætti slíka kröfu hefði slysið orðið innan markanna. I raun er enginn
eðlismunur á því tilviki og breytingu á starfsvettvangi slysatryggðs. Hér við
bætist að ætla verður að slysatryggður einstaklingur hafi ávallt fulla vitneskju
um að hann hafi skipt um starfsvettvang. Því yrði aldrei um að ræða að gáleysi
hans kæmi vátryggðum í koll, líkt og í dæminu um landfræðileg mörk trygging-
arinnar. Þá má ekki gleyma því að félaginu er heimilt að undanskilja sig ábyrgð
á hlutlægan hátt vegna slysa sem eiga sér stað í vinnutíma, til dæmis með
svokölluðum frítímaslysatryggingum.377 Rétt er þó að benda á að síðastgreind
rök verða tæplega heimfærð beint upp á skipti á atvinnu, enda væri oft um að
ræða aðra áhættu í frítíma en við vinnu, sem mælir með því að félaginu teljist
heimilt að takmarka ábyrgð sína á hlutlægan hátt að því leyti.
I framhaldi af þessu má að nokkm leyti telja sömu sjónarmið eiga við um
atvinnuskipti slysatryggðra og rakin voru í kafla 4.15 um notkun vátryggðs
munar. Þrátt fyrir að sanngirnisrök geti í mörgum tilvikum staðið til þess að
skýra ákvæði um atvinnu slysatryggðs með hliðsjón af reglum VSL um aukna
áhættu, þá verður ekki útilokað að komast megi að gagnstæðri niðurstöðu, sé
viðkomandi skilmálaákvæði nægilega skýrt. Sem dæmi má hugsa sér ákvæði
sem kveður skýrt á um að slysatrygging falli niður við atvinnuskipti slysa-
tryggðs, óháð því hvaða starf hann tekur sér fyrir hendur. Margt mælir með því
að slíkt ákvæði verði skýrt eftir orðanna hljóðan, þ.e. óháð huglægri afstöðu
þess sem tryggður er og óháð ófrávíkjanlegunr reglum VSL, enda er ekkert í
slíku ákvæði sem getur með réttu gefið hinum slysatryggða ástæðu til að ætla
að hann njóti tryggingarinnar eftir að hann skiptir um vinnu. Hér gæti einnig
komið til skoðunar hvort félagið veitir slysatryggingar sínar á tilteknum for-
sendum þar sem tryggingamar kunna að vera bundnar við tiltekna starfsstétt
eða starfsstéttir, eins og áður er nefnt. Félagið hefði því ríka hagsmuni af því að
ákvæðið gilti eftir orðanna hljóðan.378 Þá verður ekki hjá því komist að spyrja
hvað það er nákvæmlega sem talist getur ganga gegn ófrávíkjanlegum reglum
VSL í ákvæði sem kveður skýrt á urn að slysatrygging falli niður við atvinnu-
skipti slysatryggðs. í fljótu bragði er það nefnilega torfundið hvort sem litið er
til ákvæða laganna um aukna áhættu eða varúðarreglur. Niðurstaðan hér verður
377 Sörensen, (2002), bls. 391.
378 Þessi rök mæla óneitanlega með þvx að skýr ákvæði um atvinnuskipti slysatryggðs verði tald-
ar tilutlægar takmarkanir á ábyrgð félagsins, sbr. einnig neðanmálsgrein 161 hér að framan. Hér
verður samt sem áður að hafa í huga að niðurstaðan kynni að verða sú sama fyrir vátryggðan þó að
slík ákvæði yrðu skýrð með hliðsjón af 121. gr. VSL, enda yrði félagið að öllum líkindum einnig
laust úr ábyrgð samkvæmt henni í þessu tilviki. Þá verður að hafa í huga, eins og fram kom í köfl-
um 4.12 og 4.15, að varasamt hljóti að teljast að láta skýringu skilmálaákvæða velta á sérstökum
aðstæðum eða viðskiptavenju viðkomandi félags, sem vátryggður hefur e.t.v. ekki nokkra vitneskju
um.
156