Tímarit lögfræðinga - 01.03.2004, Blaðsíða 181

Kostnaður við að flytja varahluti vegna bótaskyldrar viðgerðar með áætlunar-
flugi er nú orðið almennt bættur af vátryggjendum. Ef hins vegar flugvél er tekin
á leigu til að flytja þungan hlut, eins og sveifarás eða skrúfuás, gegnir öðm máli.
Þar væri almennt um mjög háan aukakostnað að ræða umfram farmgjald með
skipi. Verður í slíkum tilvikum að reikna út hvað hafi með þessum flutningsmáta
sparast fyrir vátrygginguna og hugsanlega í gjöldum sem bætt yrðu annars í
sameiginlegu sjótjóni, og vátryggjendur myndu einungis bæta þann hluta send-
ingarkostnaðarins sem samsvaraði þeim kostnaði sem við það sparaðist fyrir þá.
Fyrir kemur að viðgerðarmenn eru teknir um borð til þess að framkvæma
viðgerð meðan á ferð stendur í stað þess að stöðva skipið vegna viðgerðanna.
Kemur þá m.a. til álita fluggjald fyrir viðgerðarmennina heim að lokinni við-
gerð og hugsanlega biðtími eftir flugi. Þennan aukakostnað yrði niðurjöfnunar-
maður að vega á móti öðrum úrræðum sem vátryggingin myndi bæta.
Að því er snertir tafasparandi aðgerðir og kostnað vegna þeirra eru reglur
norsku skilmálanna nokkuð frábrugðnar ensku ITC reglunum. Norsku skilmál-
amir eru rýmri og kemur í þeim tilvikum til álita áðumefnd 20% regla, en sam-
kvæmt henni myndi vátryggði geta sótt bætur sem hann ætti ekki kost á ef hann
væri tryggður samkvæmt ITC reglunum. Samkvæmt norsku ITC skilmálunum
er sendingarkostnaður vélarhluta með áætlunarflugi alltaf bættur og hefur svo
verið um árabil. Að því er snertir leigu á flugvél til þess að flytja varahlut, sem
þörf er á vegna bótaskyldrar viðgerðar, þá er sá aukakostnaður bættur á grand-
velli- og með þeim takmörkunum sem 20% reglan setur.
Þegar ákvæði, varðandi aukakostnað vegna bráðabirgðaviðgerða og yfir-
vinnu í ITC reglunum, em borin saman við hliðstæð ákvæði norsku skilmál-
anna virðist aðalmunurinn liggja í norsku 20% reglunni, sem er alveg sérstök
og hefur ekki hliðstæðu í ITC reglunum. Þessi 20% regla er hagstæð fyrir skips-
eigendur og virðast því norsku skilmálamir að þessu leyti hagstæðari fyrir vá-
tryggðu en ITC reglumar.
8. UM VIÐGERÐ TJÓN
Þá var fjallað um bótaskyldu vátryggjenda vegna óviðgerðra tjóna þegar
skip ferst eða er rifið áður en viðgerð fer fram.
í 18. gr. ITC reglnanna er m.a. fjallað um þetta efni. Greinin var tekin upp í
reglumar við endurskoðunina árið 1983 vegna misvísandi dóma sem gengið
höfðu varðandi þetta álitaefni. í þessari grein segir:
18.1. The measure of indemnity is the reasonable depreciation in the market value
arising from unrepaired damage at the termination of the policy, but not
exceeding the reasonable cost of repairs.
18.2. Underwriters are not liable for unrepaired damage in the event of a sub-
sequent total loss of the vessel during the period of the policy or any
extension thereof.
18.3. Underwriters are not liable for more than the insured value.
175