Saga - 2020, Qupperneq 88

Keever höfðu um tíma unnið saman í Washington á vegum Banda -
ríkjastjórnar.“40 Eftir að McKeever hafði ráðgast við Johnson var
þeim boðin skólavist við University of Texas þaðan sem Njáll lauk
BBA-prófi í viðskiptafræði og Sigurður prófi í flugrekstri. Annað
dæmi um ungan Íslending sem Porter McKeever aðstoðaði við að
komast í nám til Bandaríkjanna var Benedikt Gröndal blaðamaður
á Alþýðublaðinu.41 Þó að Benedikt væri aðeins 19 ára gamall hafði
hann starfað við blaðið í fimm ár en samhliða því stundaði hann
nám við Menntaskólann í Reykjavík þaðan sem hann útskrifaðist
1943. Um haustið sama ár hóf hann nám í sagnfræði við Harvard-
háskóla en þaðan lauk hann prófi með ágætiseinkunn árið 1946.
Skömmu eftir að Benedikt Gröndal kom til Bandaríkjanna sendi
hann OWI upptökur þar sem hann lýsti upplifun sinni af New york
á íslensku.42 Upptökurnar voru færðar Ríkisútvarpinu sem sendi
þær út. Þegar leið á dvöl Benedikts tók hann að starfa sem frétta ritari
OWI. Er því lýst í skýrslu sem skrifstofan á Íslandi tók saman í apríl
1944 að útvarpsútsendingar OWI samanstandi af efni frá The Armed
Forces Radio sem berist frá The War Department Special Service
Division og sérstökum dagskrárliðum sem Benedikt Grön dal útbúi
fyrir skrifstofuna á Íslandi á íslensku.43 Hér er á ferðinni gott dæmi
um opinbert upplýsinga- og kynningarstarf á alþjóða vett vangi þar
sem ungur og efnilegur íslenskur námsmaður var aðstoðaður við að
komast í einn af allra bestu háskólum vestra. Í framhaldinu varð
hann að nokkurs konar talsmanni Bandaríkjanna heima fyrir.
Þetta hugnaðist þó ekki öllum því þeir dagskrárliðir sem Banda -
ríkjamenn stóðu straum af á íslensku fóru fremur fyrir brjóstið á
Íslendingum en þeir sem voru á ensku og voru þeir túlkaðir sem
áróður. Í Þjóðviljanum birtist til að mynda aðsend grein frá útvarps-
hlustanda þar sem Benedikt var gagnrýndur fyrir að beina sjónum
að bandarísku næturlífi og tískuvöruverslunum en þessar áherslur
komu líka fram í viðtölum sem Benedikt átti við íslenska námsmenn
haukur ingvarsson86
40 Njáll Símonarson, „Minning: Sigurður Matthíasson“, Morgunblaðið 8. ágúst
2002, bls. 36.
41 Elín Pálmadóttir, „Kalda stríðið gekk í garð á Hótel Borg. Rithöfundurinn
Porter McKeever var fyrsti upplýsingafulltrúi Bandaríkjamanna á Íslandi
1942“, Morgunblaðið 6. maí 1990, bls. D22 og D24, hér bls. D22.
42 NA. RG 208 Outposts: Iceland (From Entry NC-148 6-J). Box 2. Skýrsla Agnes
R. Allen: Iceland / November 15 – December 15 / 1943.
43 NA. RG 208 Outposts: Iceland (From Entry NC-148 6-J). Box 2. Skýrsla Beatrice
Hale: Iceland / March 15 – April 15 / 1944, 12. apríl 1944.
Saga vor 2020.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 22.4.2020 14:44 Page 86