Saga - 2020, Page 153

Lokaorð: Gunnar og ég
Fyrstu kynni mín af Gunnari voru líklega þegar ég fékk í hendurnar
glænýja sögukennslubók, Uppruna nútímans, í 3. bekk menntaskóla.
Saga hafði lengi verið eitt af uppáhaldsfögum mínum í skóla en
Íslandssagan hafði mér þótt dauflegri og mun síður spennandi fag
en mannkynssagan. Uppruni nútímans var hins vegar vel samin og
aðgengileg kennslubók og hafði á sér nútímalegt yfirbragð. Eflaust
hafði hún sín áhrif á það að ég kaus að hefja nám í sagnfræði að
loknum menntaskóla.
Gunnar Karlsson hitti ég fyrst í vísindaferð sagnfræðinema þá
um haustið þar sem hann leiðsagði okkur um söguslóðir í Borgar -
firði. Bauð hann nemendum heim til sín á Hrísateiginn að ferð lok-
inni. Á vormisseri hafði ég hann svo sem kennara í námskeiðinu
Íslandssaga III og líkaði kennslan vel, allt var skýrt og markvisst og
í samræmi við minn áhuga á efninu. Þá hóf hann tilraunir með
samn ingu yfirlitskafla sem áður hefur verið greint frá og sem mér
fannst þá forvitnileg og spennandi tilraun. Að öðru leyti hafði ég
Gunnar ekki sem kennara í grunnnámi en við sátum stundum á
sameiginlegum fundum námsbrautar í sagnfræði, sem þá nefndist
skor, eftir að ég var kosinn þar fulltrúi nemenda. Gunnar settist
stundum við borðið með okkur nemendum í kaffistofu Árnagarðs
en hafði sig ekki mikið í frammi, vildi sennilega hlusta á nemendur
frekar en að halda langar ræður yfir þeim. Þessi samskipti gerðu
það að verkum að við Gunnar urðum málkunnugir án þess að ég
hefði mikla reynslu af honum sem kennara á BA-stigi. Síðar vann ég
um skeið sem aðstoðarmaður hans við yfirlestur á „Fræðilegu drög-
unum“ áður en þau umbreyttust í Handbók í íslenskri miðaldasögu
eins og áður hefur verið rakið.
Gunnar var hávaxinn og heldur mikilúðlegur útlits, blátt áfram
og hispurslaus í fasi. Skrifstofa hans í Árnagarði var látlaus og
skrýdd með barnateikningum og ýmiss konar plöntum sem Gunnar
lagði rækt við. Hann hafði skýra rökhugsun og var iðulega fljótur
að sjá kjarnann í hverju máli. Hann var skoðanafastur en sá þó
iðulega margar hliðar á einu máli. Gunnar og eiginkona hans, Silja
Aðalsteinsdóttir, ritstjóri og bókmenntafræðingur, lásu iðulega yfir
verk hvort annars og voru samverkamenn bæði í vinnu og einkalífi.
Hvort um sig og þá ekki síður sameiginlega voru þau áhrifamikil í
íslensku menningarlífi í marga áratugi.
Eftir að ég hóf doktorsnám og feril sem fræðimaður gerðist það
þúsundþjalasmiðurinn gunnar karlsson 151
Saga vor 2020.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 22.4.2020 14:44 Page 151