Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2021, Blaðsíða 232
UnGLInGSSKÁLDSAGAn
203
vertinn Gonzalo í Trans-atlantique). „Mitt fyrsta verkefni er auðvitað að
setja í öndvegi hið léttvæga heiti strákur, unglingur, á öllum opinberum
ölturum, með því að reisa annað altari tileinkað ungum guði hins versta,
hins síðra, hins lægra setta, þess ,sem skiptir ekki máli‘, en sem býr yfir
krafti síns óæðra valds.“16 Í þessum tilgangi fær pornógrafían í skrifum rit-
höfundarins að láni erótískan leik unglinganna. ekkert klámfengið, ekkert
hneyksli, engar nákvæmar lýsingar. Aðeins gefið í skyn, nálgast, skírskotað
til eða ekki. eingöngu tákn. Felst tilraun til að nefna, gera sýnilega óræða
merkingu á mörkum orðsins og hvatarinnar í pornógrafíu hinna óþroskuðu
eða unglings pornógrafíu rithöfundanna?
Svik í garð þjónsins og svik þjónsins, tvíkynhneigð og dulargervi, skyld-
leiki, óþroskaðir flagarar … Það mætti finna fleiri myndir og fleiri dæmi
um togstreitu sem einkenna unglinginn í þekktum skáldsögum. „Þroska“-
skáldsögunni mætti bæta við, frá Tristram Shandy til Julian Sorel og Bel
Ami; hún dregur fram hin nánu tengsl unglingsáranna og skáldsögunnar. en
þessi þemu sýna nægilega vel hversu mikið hið margradda skáldsöguform,
tvíræðni þess, ödipal ef ekki dálítið afbrigðilegur sveigjanleiki, á hinni opnu
unglingsgerð að þakka.
en er sú mynd sem skrifin draga upp af þessari opnu, ókláruðu gerð,
eitthvað annað en vímuefni fyrir lesandann? Skáldsagan er nær kaþarsis en
felur þó í sér ákveðna mótun og fágun sem er á vissan hátt tengd þeirri
úrvinnslu sem yfirfærsla og túlkun geta leitt af sér. Ég mun kalla hana tákn-
fræðilega:17 hún er þáttur í frumbreytingum sem vakna á unglingsárum, hún
endurgerir leikræna draumóra unglingsins, drekkur í sig staðalmyndir, en er
einnig fær um að skrásetja ómeðvitað innihald sem kemur fram í forvitund
unglingsins. Þessi táknfræðilega úrvinnsla er ílátið (formið), og stundum
einfaldlega spegill þeirra breytinga sem eiga sér stað á unglingsárum. eftir-
farandi spurning á því fullkomnlega rétt á sér: á að velja á milli þess að senda
ungling í sálgreiningu eða að láta hann skrifa skáldsögur? eða skrifa þær
með honum? Þetta er léttvæg spurning, spurning unglingsstúlku. Hún
vekur aðra spurningu: er greinandinn amma eða unglingur? Kannski aldrei
bara annað hvort, ef viðkomandi vill vera tilbúinn til að hlusta á opna gerð.
Vangaveltur um unglinginn og skrifin hafa leitt okkur að perversjón
og tengslum hennar við skrif. Hvernig má skilja afbrigðileika af samhygð
16 Sama rit, bls. 260.
17 Sbr. Julia Kristeva, La Révolutions du langage poétique, Le Seuil, 1973, k. 1.