Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Blaðsíða 56
54
Árbók Háskóla íslands
Háskólinn fagnar hveiju því tækifæri, sem
gefst til samvinnu við aðra skóla, stofnanir,
sveitarfélög og fyrirtæki. Eg hef áður lýst
þeirri samvinnu, sem í þróun er milli Háskóla
Islands, Háskólans á Akureyri og skóla og
stoínana i öllum íjórðungum landsins. Einnig
nánum tengslum við Hafrannsóknastofn-
unina, sem tókust, þegar forstöðumaður henn-
ar tók á sig að gegna embætti prófessors í
fiskifræði. Sú samvinna mun væntanlega efl-
ast enn, ef Sjávarútvegsháskóli Sameinuðu
þjóðanna verður til húsa hjá Hafrannsókna-
stofnuninni með aðild Rannsóknastofnunar
fiskiðnaðarins, Háskólans á Akureyri og Há-
skóla Islands auk helstu fyrirtækja í sjávarút-
vegi. Háskólinn stefnir að því, að starfsemi
hans á sviði sjávarútvegs og matvælafræði
verði samgróin starfsemi rannsóknarstofnan-
anna við Skúlagötu. Meðal nýmæla á sviði
verkfræði er samstarf Háskólans og veitu-
stofnana Reykjavíkurborgar, þar sem Hita-
veita Reykjavíkur og Rafmagnsveita Reykja-
víkur kosta hvor sinn prófessorinn til rann-
sókna og þjálfunar framhaldsnema á sviði
orkuiðnaðar. Póstur og sími og Háskólinn
hafa tekið höndum saman um þjálfunar- og
rannsóknarstöð í nýjustu fjarskiptafræðum,
sem einnig yrði eins konar sýningargluggi
fyrir hið nýjasta í þessari tækni á hverjum
tíma. Þar yrði aðstaða til þjálfunar nemenda
Háskólans og starfsmanna Pósts og síma og
vettvangur fýrir samvinnu um rannsóknar- og
þróunarverkeíni á sviði fjarskipta. Það er von
okkar, að þessi samvinna muni styrkja stöðu
Pósts og síma í væntanlegri samkeppni við er-
lend símafyrirtæki og gera Háskólanum kleift
að bjóða fremstu menntun á sviði upplýsinga-
tækni og fjarskipta. Þessar greinar eru að
verða mikilvægur atvinnuvegur, sem mun
veita fjölda ungs fólks atvinnu á komandi
árum. Samningurinn ber vitni um framsýni og
stórhug stjómenda Pósts og síma. Samstarfið
getur komið öllum kennslumálum þjóðarinn-
ar til góða. Meðal fyrstu verkefna gæti orðið
hlutdeild í alþjóðlegu samstarfi undir forustu
varaforseta Bandaríkjanna um fjarkennslu,
sem nýtir gervitungl til samskipta. Annað
verkefni væri að gera tilraun með margmiðl-
unartengingu milli Háskólans á Akureyri og
Háskóla Islands, sem gerði háskólunum kleift
að efha til sameiginlegra kennslustunda. Þá er
í undirbúningi stofnun hlutafélags um rann-
sóknir og þróun á sviði flugsamgangna í sam-
vinnu Flugmálastjómar og Háskólans. Þegar
rannsóknir við Háskólann hafa skilað athygl-
isverðum niðurstöðum, sem vekja áhuga til
hagnýtingar, er oft langur og grýttur vegur frá
fyrstu hugmynd til fullbúinnar söluvöru.
Þennan veg milli rannsóknarstofnunar og
framleiðslufyrirtækis er rannsóknar- og þró-
unarfélaginu ætlað að brúa. Kerfisverkfræði-
stofa Háskólans hefur þegar þróað og selt
mikilvægan hugbúnað í flugumferðarstjórn,
og fjölmörg önnur álitleg verkefni eru fram-
undan. Að frumkvæði Tryggingastofnunar
ríkisins hefur verið gerður samningur um
samstarf við Háskólann um kennslu og rann-
sóknir á sviði almannatrygginga. Stofnunin
veitir kennumm og nemendum Háskólans að-
gang að gagnabanka sínum til rannsókna, sem
m. a. ná til heilbrigðisfræða, félagsfræði og
bótaréttar. Hún mun einnig kosta starf pró-
fessors í heilbrigðisffæði, sem mun helga sig
rannsóknum á orsökum örorku og hlutadós-
ents í almannatryggingum. Þessi dæmi sýna
vaxandi skilning á því að tengja starfsemi Há-
skólans þjóðlífi okkar og virkja rannsóknar-
getu nemenda og kennara Háskólans í þágu
þessara málefna.
Þennan stuðning þarf Háskólinn einnig til
að hrinda í framkvæmd helsta forgangsmáli
sínu að byggja upp framhaldsnám tengt rann-
sóknum hér á landi. Stúdentar í framhalds-
námi eru burðarás í rannsóknarstarfi við flesta
háskóla. Meðan þetta nám fer að mestu ffam
erlendis, fara bæði Háskólinn og þjóðlífið á
mis við frjóa hugsun og ósérhlífið framlag
áhugasamra framhaldsnema. Framhaldsnám-
ið er nánast forsenda þess, að unnt sé að virkja
rannsóknaráhuga ungs fólks, beina honum inn
á þær brautir, sem íslenskar aðstæður þarfnast
og koma á virkum tengslum milli Háskólans
og helstu rannsóknarstofnana og fyrirtækja
okkar. Rannsóknarnámið er nú hafið í mörg-
um deildum, og áhugi stúdenta er mikill. Nú
eru 154 nemendur skráðir í meistaranám, þar
af um þriðjungur í heimspekideild, þar sem
námið stendur á gömlum merg, en markmið
Háskólans er, að þeir geti orðið um 400, þeg-
ar námið er komið á skrið í öllum deildum.
Auk framhaldsnámsins er það eitt brýnasta
hagsmunamál Háskólans að fá samræmi milh
þeirrar skyldu, sem honum er gerð með lögum
að veita viðtöku til náms öllum stúdentum.