Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Blaðsíða 525
523
jjgrinsóknar- pg þ|ónustustofnanir
v'ð Silfurstjörnuna hf. í Öxarfirði, Máka hf.
°g IFREMER í Frakklandi. Verkefnisstjóri:
Logi Jónsson, dósent í lífeðlisfræði.
Botndýrarannsóknir á íslandsmiðum
Árið 1991 hófst verkefnið Botndýr á ís-
'andsmiðurn (BIOICE). Markmið þess er að
(annsaka, hvaða botndýrategundir lifa innan
‘slenskrar efnahagslögsögu, skrá útbreiðslu
Þeirra, magn og tengsl þeirra við aðrar líf-
verur sjávar. Farnir hafa verið átta rann-
soknarleiðangrar. Auk skipa Hafrannsókna-
stofnunarinnar hafa norsk og færeysk
rannsóknarskip safnað sýnum. Sýnin eru
. °kkuð og greind í rannsóknastöð verkefn-
'sins í Sandgerði, og starfa þar um 10 manns
0 jafnaði. I flokkunarstöðinni eru einnig
8remd magasýni fyrir fjölstofnarannsóknir
afrannsóknastofnunarinnar.
Innlendir þátttakendur í verkefninu eru
_afrannsóknasto fiíun in, umhverfisráðuneyt-
1 > Náttúrufræðistofmin, Líffræðistofnun Há-
s °la Islands, Sandgerðisbær og Sjávarút-
Vegsstofnun Háskóla íslands. Erlendir þátt-
I? endur eru Háskólinn og Dýrafræðisafnið í
aupmannahöfn, Háskólinn og Náttúru-
g^ðisafnið í Stokkhólmi, Háskólinn í
f§en> Háskólinn í Þrándheimi, Rannsókna-
s °oin að Kaldbak í Færeyjum, Fiskirann-
1° nast°fan í Færeyjum og Háskólinn í
S1nki. Auk þess tengjast verkefninu all-
o ar|ir vísindamenn til viðbótar frá Evrópu
8 Bandaríkjunum, Vinnufundir hafa verið
(lQQlr Um °§ greiningu skeldýra
v ) °g burstaorma (1994).
sók Cr^ebl‘b er fjármagnað af Hafrann-
Sa "aStofnuninni> umhverfisráðuneytinu,
skd i=er?'sbæ> Fiskveiðasjóði íslands, Há-
^0 a Islands, Háskólanum í Bergen,
s"rræna sjávarlíffræðiráðinu, Fiskirann-
bakI1aSt°*U I^annsóknastöðinni að Kald-
^ 1 Færeyjum, Vestnorræna sjóðnum og
G,rnu fáðherranefndinni. Verkefnisstjóri:
mundur V Helgason, M. Sc.
annsóknir ^ fiskveiðisamfélagi: auðlind-
lr °? umhverfi
Urri f. b * 993 hófst norrænt samstarfsverkefni
Tekið VC1^'Samfeiög v>ó Norður-Atlantshaf.
men ■Cr m'b af kenningum um nýtingu al-
e'gna'n^a’ umbverf‘svan<fa °8 viðhorf til
arrettar og opinberrar stjórnunar. íslenski
hlutinn beinist að þeim breytingum, sem orð-
ið hafa á síðustu árum í sjávarútvegi íslend-
inga og orðræðu þeirra um auðlindir hafsins
og nýtingu þeirra. Áhersla er lögð á þorsk-
veiðar og félagsleg áhrif kvótakerfis, breyt-
ingar á skiptingu aflaheimilda og pólitísk átök
og siðferðilegar deilur um viðskipti með afla-
heimildir. Verkefnið hefur hlotið styrki frá
Norrænu samstarfsnefndinni um rannsóknir á
sviði félagsvísinda (NOS-S), Norrænu áætl-
uninni um rannsóknir á umhverfismálum
(Nordic Environmental Research Prog-
ramme), Vísindasjóði og Rannsóknarsjóði
Háskólans. Verkefninu lýkur 1996. Niður-
stöður úr surnunt þáttum þess hafa verið birt-
ar í dagblöðum hér á landi, og nokkrar grein-
ar og bókarkaflar bíða birtingar á alþjóðavett-
vangi. Stefnt er að ritun bókar að verkefni
loknu. Þátttakendur eru frá Danmörku, Nor-
egi, Svíþjóð og íslandi. Verkefnisstjóri: dr.
Gísli Pálsson, prófessor í mannfræði.
Fiskifræði sjómanna
Árið 1994 hófst rannsókn á þekkingu sjó-
manna, einkum skipstjóra og stýrimanna, á
því vistkerfi, sem þeir nýta, eðli þess og
þýðingu. Áhersla er lögð á að kanna í hverju
þekking sjómanna er fólgin, hvernig hennar
er aflað, að hve miklu leyti viðhorf til hennar
hafa breyst undanfarna áratugi, hvernig hún
nýtist við stjórn fiskveiða um þessar mundir
og hvort nýta mætti hana betur en nú er gert.
Gagna er aflað með viðtölum og þátttökuat-
hugun, einkum í Vestmannaeyjum og Sand-
gerði, en einnig verður stuðst við tölulegar
upplýsingar og ritaðar heimildir. Niðurstöður
verða bornar saman við niðurstöður rann-
sókna félagsvísindamanna á hliðstæðum við-
fangsefnum í öðrum samfélögum. Rann-
sóknin hefur bæði vísindalegt og hagnýtt
gildi. Henni er ætlað að stuðla að auknum
skilningi á eðli starfsnáms, þekkingaröflun
við fiskveiðar og hvernig megi sem best nýta
alþýðlega þekkingu við stjórnun auðlinda.
Undirbúningur verkefnisins hófst árið 1994,
og gert er ráð fyrir, að því ljúki að þremur
árum liðnum. Rannsóknin er styrkt af
RANNÍS og Rannsóknarsjóði Háskólans og
er unnin í tengslum við Rannsóknarsetur
Vestmannaeyja. Rannsóknin er í umsjón dr.
Gísla Pálssonar, prófessors í mannfræði.