Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Blaðsíða 438
436
Árbók Háskóla íslandjj
Rannsóknarstofa Háskólans í
lífeðlisfræði 1991 -1994
Rannsóknarstofa H. í. í lífeðlisfræði er ein
sérstofnana Háskóla íslands og lýtur
læknadeild. Forstöðumaður er dr. Stefán B.
Sigurðsson, prófessor, en auk hans starfa við
stofuna aðrir fastráðnir kennarar H. í. í lífeðl-
isfræði: dr. Jóhann Axelsson, prófessor, Logi
Jónsson, cand. real., dósent, en hann starfar
einnig við Líffræðistofnun, dr. Þór Eysteins-
son, dósent, dr. Þórarinn Sveinsson, lektor,
dr. Jón Ólafur Skarphéðinsson, dósent, og
Sighvatur Sævar Árnason, D.E.A., lektor.
Einnig starfa við stofuna Guðrún Pétursdótt-
ir, dosent, Johanna Jóhannesdóttir, rannsókn-
artæknifræðingur, og Anna Guðmunds, sem
gegnir stöðu ritara auk ijölda stundakennara
og verkefnaráðinna sérfræðinga.
Hlutverk
Rannsóknarstofan gegnir tvíþættu hlut-
verki. Þar er unnið að rannsóknum í ýmsum
greinum lífeðlisfræði, en stofan annast enn-
fremur kennslu í lífeðlisfræði íyrir nemendur
Háskóla Islands í læknisfræði, hjúkrunar-
fræði, sjúkraþjálfun og tannlæknisfræði, auk
nemenda í líffræðiskor og félagsvísindadeild.
Þá hefúr stofan annast kennslu í lífeðlisfræði
við Háskólann á Akureyri, Nýja hjúkrunar-
skólann og Tækniskóla Islands.
Rannsóknir
I lelstu rannsóknarverkefni Rannsóknar-
stofu í lífeðlisfræði falla undir þrjú megin-
svið. Þau eru lífeðlisfræði mannsins, almenn
dýralífeðlisfræði og fiskalífeðlisfræði. Helstu
verkefni á hverju þessara sviða eru:
Lífeðlisfræði mannsins: Rannsóknir á líf-
eðlisfræði mannsins hafa einkum beinst að
samanburði á áhrifum ólíkra lífshátta á ýmsa
þætti í líkamsstarfsemi manna, rannsóknum á
gerð og starfsemi æða í naflastreng og rann-
sóknum á illkynja háhita (malignant hyper-
thermiu). A þessu árabili hefur verið unnið
að eftirtöldum verkefnum:
Samanburður á Vestur-íslendingum og ís-
lendingum, einkum með tilliti til áhættu-
þátta hjarta- og æðasjúkdóma.
Áhrif breyttrar þjálfunar íþróttafólks á magn
og samsetningu blóðfitu. Áhrif þjálfunar á
þrek og þol.
Tengsl líkamsþjálfunar og hormóna.
Rannsóknir á kuldaþoli manna.
Rannsóknir á illkynja háhita í mönnum á Is-
landi, greiningaraðferðir, orsakir og tíðni.
Leysni halothans í lífeðlisfræðilegum salt-
lausnum.
Fiskalífeðlisfræði: Rannsóknir á atferli og
líffærastarfsemi fiska hafa um árabil verið
snar þáttur í starfsemi rannsóknarstofúnnar.
Eftirfarandi upptalning gefúr nokkra hug-
mynd um breidd og umfang rannsóknanna.
Flutningur laxaseiða.
Stórseiðaeldi.
Framleiðsla hrygnustofna og geldstofna 1
fiskeldi.
Seltuþolsathuganir á laxfiskum.
Áhrif seltu á vöxt laxfiska.
Rannsóknir á orkubúskap bleikju.
Rannsóknir á prostaglandin- og sterahorm-
ónum hjá fiskum.
Almenn dýralífeðlisfræði: Unnið var
grunnrannsóknum á taugakerfi, saltbúskap
og stjórn blóðþrýstings: ,•
Örvun opíóíð kerfa við minnkað blóðfl$
um heila.
Sérhæfð stýring á virkni sympatískra tauga
til mismunandi líffærakerfa.
Ratvísi taugafruma í miðtaugakerfi hæn
fóstra.
Saltútskilnaðarefni í spendýrum. .
Áhrif saltneyslu á næmni spendýra Y
ANP.
Þjónusturannsóknir: Þol manna rna 111
með því að kanna viðbrögð líkamans ^
stigvaxandi áreynslu og mæla m. a. hjar s
artíðni, blóðþrýsting og súrefnisney ^
Rannsóknarstofan hefur annast slíkar _
ingar fyrir íþróttahreyfinguna og ýmsa Ss‘'ncja
hópa, þar sem líkamsatgervi er r°rs f
starfsins. Einnig hafa verið gerðar mæ 1
á seltuþoli seiða laxfiska fyrir framlei e
og kaupendur.