Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Blaðsíða 67
Ræður rektnr.q
65
ef samningnum fylgir ekki aukin fjárveiting
til að nýta það svigrúm, sem hann gefur.
Til lengri tíma litið er það eitt brýnasta
hagsmunamál Háskólans að fá samræmi
rnilli þeirrar skyldu, sem honum er gerð með
lögum að veita viðtöku til náms öllum stúd-
entum, sem til hans sækja og þeirra fjárveit-
lnga, sem kennslu og rannsóknum eru ætlað-
ar. Háskóli íslands er reiðubúinn að gera
þjónustusamning við stjórnvöld á nótum
reiknih'kans, sem yrði grundvöllur að ijár-
■veitingum til kennslu og rannsókna og
tryggði, að samræmi verði milli Ijárveitinga
°g fjölda þeirra, sem teknir eru til náms. Þar
nýtur Háskólinn stuðnings menntamálaráð-
nerra, sem skilur vel vanda Háskólans og
þörf hans fyrir meira sjálfræði. Þótt vissulega
ntegi leita fanga hjá öðrum en ríkissjóði til að
taka þátt í kostnaði við uppbyggingu og
rekstur Háskólans, verður eldri undan því
yikist að auka Qárveitingar úr ríkissjóði til
askólans og alls háskólastigsins, ef há-
s ólamenntun hér á landi á að standast sam-
anburð og samkeppni við aðrar þjóðir.
Þótt skýrsla ráðherra á Alþingi hafi orðið
nier tilefni til að helga meginhluta þessarar
ræðu vanda stúdenta og íjárhagskreppu Há-
s olans, er mér skylt að fara einnig nokkrum
um um þá grósku og vaxtarbrodda, sem
a er að finna innan veggja háskólasamfé-
agstns. Það gefur augaleið, að í þessari stöðu
a Háskólinn ekki hægt um vik að efna til
nýrnæla, sem hefðu aukinn kostnað í för með
Sei. Markvisst er þó unnið að uppbyggingu
rannsóknar- og framhaldsnáms til að virkja
^annsóknaráhuga ungs fólks, beina honum
n a þær brautir, sem íslenskar aðstæður
^ar nast, og koma á virkum tengslum milli
askólans og helstu rannsóknarstofnana og
ynrtækja okkar. Um grósku í rannsóknum
i1 na a l'ðnu háskólaári myndarlegar kynn-
viðf^ ^letrnsPekideildar og guðfræðideildar á
j- ..^pefnum sínum með ráðstefnu, sem
; ...a|jl uni allt „milli himins og jarðar," þing
ent e,n* ara atrnæt*s Mímis, félags stúd-
um3)! *S^ens*cum fræðum, þing læknadeildar
stef 6'StU nýjungar í læknavísindum, ráð-
haef3 ^e*a8svtsmdadeildar og viðskipta- og
hap ræ^'^ehdar um rannsóknir í félags- og
v>stndum, fyrirlestraröð raunvísindadeildar
og hollvinafélags hennar um „undur verald-
ar“ og fyrsta söguþingið, sem hér var haldið í
lok maímánaðar. I dag eru brautskráðir fyrstu
meistarar Háskólans í sjávarútvegsfræðum,
og á næsta hausti verða fyrstu nemendur
teknir til meistaranáms í viðskiptafræðum.
Háskólinn hefúr sett á fót Umhverfisstofhun,
sem mun vinna á svipaðan hátt og Sjávarút-
vegsstofnun Háskólans að samræmingu
rannsókna á sviði umhverfismála innan Há-
skólans og hafa umsjón með meistaranámi í
umhverfisfræðum, en áhugi er á þessum mál-
um í öllum deildum Háskólans. I fremstu röð
nýmæla, sem Háskólinn vildi geta hrundið af
stað, er meistaranám í tölvunarfræði. Hug-
búnaðargerð er langstærsti hátæknigeirinn í
atvinnulífi okkar, og hugbúnaðariðnaður og
margmiðlun skila okkur markverðum út-
flutningsverðmætum. Alls er talið, að um
2.000 manns starfi nú við hugbúnaðargerð og
þjónustu hér á landi hjá einum 200 fyrirtækj-
um, en þó vantar um 200 manns til starfa á
þessu sviði. Tölvunarfræðingar brautskráðir
frá Háskóla íslands eru nú að nálgast 400, en
fáir þeirra hafa hlotið framhaldsmenntun.
Háskólinn hefur gegnt mikilvægu forustu-
hlutverki á þessu sviði, og því vill hann
halda. Með meistaranámi mætti auka rann-
sóknir í tölvunarfræði, bæta samkeppnis-
stöðu íslenskra fyrirtækja og styrkja grunn-
kennslu, sem of fáir nemendur sækja. Há-
skóli Islands verður líka að sjá til þess, að
nýjasta tækni þekkingarmiðlunar sé eðlilegur
hluti alls náms, sem þar fer fram, að unnt
verði að gefa öllum nemendum Háskólans
kost á að velja tölvunarfræði sem aukagrein í
námi, og þeim, sem lokið hafa námi án þekk-
ingar í þessum fræðum, verði gefinn kostur á
endurmenntun á þessu sviði.
Kæru kandídatar, brátt kemur að þeirri
stundu, að þið takið við vitnisburði Háskól-
ans um árangur ykkar í námi. Þið verðið síð-
asti hópurinn, sem er brautskráður frá Há-
skólanum á mínum rektorsferli. Rektora-
skipti verða þó ekki fyrr en í upphafi næsta
háskólaárs, hinn 5. september. Þá mun ég
gera að umtalsefni ffamvindu og framfarir í
starfsemi Háskólans á liðnum sex árum, og
þar mun nýkjörinn rektor, Páll Skúlason,
flytja stefnuræðu sína. Hér vildi ég hins veg-