Uppeldi og menntun - 16.02.2007, Síða 17
MAR ÍA STE INGR ÍMSDÓTT I R
17
fylgdi yfirþyrmandi vinna þar sem þeim fannst þeir aldrei geta lokið við að undirbúa
sig, óendanleg verkefnin hlóðust upp og þeir fylltust örvæntingu. Guðrún lýsir þessu
örvæntingartímabili svona:
…þá fannst mér ég alveg vonlaus og var bara með tárin í augunum dag hvern
og mér fannst ég vera ómögulegur kennari. Ég talaði ekki um þetta við neinn. Ég
ætlaði ekki að fara að opinbera það svona einn, tveir og þrír.
Og ummæli Freyju um vinnuálagið eru mjög dæmigerð fyrir reynslu viðmælendanna
af fyrstu mánuðunum í kennarastarfinu: „Maður á ekkert líf, maður er alltaf að. Svo
fer maður heim úr vinnunni og þá hættir maður ekkert.“ Almennt fannst þeim vinnu-
álag vera mikið og meira en þeir bjuggust við. Flestir nefndu að það fælist að mestu í
verkefnum utan kennslustofunnar. Þannig segir Bára:
Allt í kringum þetta, allt þetta skipulag. Allir þessir fundir, allt samstarfið við
foreldra, fara yfir heimanám. Það fer eiginlega minnstur tími í kennsluna sjálfa,
það er frekar allt í kringum hana, kringum krakkana, vera að fást við vandamál
þeirra og skemmtanir.
Í síðasta viðtalinu við nýju kennarana kom fram að þeim fannst vinnuálagið mest
fyrstu mánuðina en heldur hefði dregið úr því þegar líða tók á veturinn. Enn fremur
kom fram að stundataflan hefði haft áhrif á vinnuálagið þetta fyrsta ár. Það væri erfitt
að vera með „tætta“ stundatöflu og vera að þeytast milli bekkja og þurfa að kynnast
mörgum nemendum og eiga samstarf við marga kennara.
Greinilegt var að þó að vinnuálagið væri meira en viðmælendur áttu von á voru
þeir viðbúnir mikilli vinnu og tveir þeirra höfðu gert ráðstafanir til að fá aukna barna-
gæslu fyrstu mánuðina í starfi.
Viðmælendunum varð einnig tíðrætt um vanda við aga- og bekkjarstjórnun. Að-
eins tveir tóku samt fram að þeir hefðu lent í meiri vanda hvað þetta varðar en þeir
áttu von á. Flestir töldu vandann ekki meiri en þeir bjuggust við. Þessir tveir kenndu
aðallega sjálfum sér um, að þeir hefðu ekki verið nægjanlega ákveðnir, hleypt nem-
endum of langt og ekki sett skýr mörk í upphafi. Aðrir voru ánægðir með hvernig til
hafði tekist með bekkjarstjórnun og þökkuðu það því að þeir hefðu rekið sig á í æf-
ingakennslunni. Þar vissu þeir ekki nægjanlega vel hvað mátti eða hverju nemendur
voru vanir en nú gátu þeir sjálfir ákveðið hvernig hlutirnir ættu að ganga fyrir sig og
töldu það í raun auðveldara að „eiga“ sinn bekk og geta sjálfir sett nemendum sínum
reglur og fundið þau mörk sem hentuðu. Flestir voru sammála um að þeir hefðu feng-
ið litla sem enga leiðsögn frá leiðsagnarkennara eða öðrum samkennurum um aga- og
bekkjastjórnun, en sögðust heldur ekki hafa leitað mikið eftir henni.
Einn viðmælandinn skar sig úr hvað þetta varðaði. Honum fannst þessi mál ekki
vera í góðu lagi hjá sér. Þessi nýliði sagðist hafa fengið ágætan leiðsagnarkennara frá
upphafi en fannst það ekki duga. Hann fór til skólastjórnenda og bað um að komið
yrði inn í kennslustundir hjá honum og honum veitt endurgjöf á kennslu svo að hann
gæti bætt sig í starfi. Þetta er dæmi um þá sameiginlegu reynslu viðmælendanna að
þeir þurftu sjálfir að bera sig eftir aðstoð vildu þeir fá hana.
Það kom fram hjá meirihluta hópsins að þeim fannst þeir þurfa að standa sig í sam-