Hugur - 01.06.2011, Qupperneq 68

Hugur - 01.06.2011, Qupperneq 68
66 Svavar Hrafn Svavarsson rækta heilbrigðið. Önnur viðeigandi breytni getur oltið á sérstökum aðstæðum þannig að venjuleg viðeigandi breytni þurfi að víkja; það getur verið viðeigandi, sögðu stóumenn, að taka eigið líf. Það sem kemur í veg fyrir að viðeigandi breytni sé rétt breytni er ekki breytnin sjálf, sem hlýtur að vera söm, heldur staðfesta og stöðugleiki þess sálarlífs sem einkennir hina fullkomnu skynsemisveru, sem aftur veltur á sldlningi hennar á skynsamlegri réttlætingu breytninnar. Maður getur breytt viðeigandi án þess að skilja hvers vegna maður eigi að breyta svo. Cicero útskýrir: „Þá hefur verið sýnt að velja skuli þá hluti sem eru í samræmi við náttúruna þeirra sjálfra vegna, og hafna sömuleiðis andstæðum þeirra. Fyrsta við- eigandi breytnin er [...] að varðveita sjálfan sig í náttúrulegu ástandi. Næst er að taka þá hluti sem eru í samræmi við náttúruna og hafna andstæðum þeirra. Þegar valið og höfnunin hafa verið fundin, fylgir val með viðeigandi breytni, þá samfellt val af þessu tagi, og loks val sem hefur fullkomna samkvæmni til að bera og er í samræmi við náttúruna.“31 Skynsemi, góðleiki, dyggð Manneskjur eru eðli sínu samkvæmt skynsemisverur. Að svo miklu leyti sem þær eru skynsamar, eiga þær hlutdeild í skynsemi heimsins (sem stóumenn nefna einnig „guð“, „örlög“ og „forsjón", jafnvel ,,Seif‘). Fyrir manneskjurnar felst góð- leikinn í því að þær fullkomni skynsamlega náttúru sína, skynsemina sjálfa. Þetta samband mannlegrar skynsemi og guðlegrar er mikilvægt fyrir stóumenn, því sambandinu er ætlað að útskýra hvers vegna hin fullkomna skynsemisvera breytti alltaf í samræmi við skynsamlega náttúru. Þannig einskorða stóumenn góðleik- ann við fullkomna skynsemi vitringsins og skilja hefðbundin ytri gæði eftir án siðferðilegs inntaks. Það eru hlutlausu viðföngin. Þeir færa rök fyrir því að þessi góðleiki komi manneskjunni nauðsynlega vel, enda sé hvort tveggja mannleg farsæld. Rökin fyrir samsemd skynsemi og góðleika vísa til mannlegrar reynslu. Mann- ekjur öðlast á náttúrulegan hátt og í samræmi við náttúru sína hugtakið um góð- leika. Það gefur þeim kost á að öðlast hugmyndir um hvaða hlutir séu góðir. Stóumenn útskýra það ferli með hugmyndinni um eignun. Á meðal þessara gæða eru hlutir sem eru í samræmi við náttúruna. Við metum slíka hluti mikils. Það mat gerir okkur aftur kleift að skilja algert gildi góðleikans sjálfs, aðskifið gildi þeirra hluta sem eru í samræmi við náttúruna. Þessari greinargerð þeirra er ætlað að útskýra með hvaða hætti við öðlumst skilning á sjálfri skynsemi náttúrunnar og að þessi skynsemi sé af allt öðru tagi en þeir hlutir sem eru í samræmi við náttúruna. Cicero heldur áfram: „Á þessu stigi, í fyrsta sinn, byrjar það sem kalla má sannarlega gott að vera til staðar í manneskjunni og vera skilið fyrir það sem það er. Því fyrstu nánu tengsl manneskju eru við þá hluti sem eru í samræmi við náttúruna. En jafnskjótt og hún hefur öðlast skilning [...], séð reglufestuna og svo að segja samhljóm þeirra hluta sem á að gera, þá metur hún þetta miklu meira 31 Um endimörk góðs og ills 3.20.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164

x

Hugur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.