Hugur - 01.06.2011, Blaðsíða 149

Hugur - 01.06.2011, Blaðsíða 149
Ritdómar H 7 í heimspekikennslu. Hið fyrra, þ.e. hug- myndin um agað frelsi heimspekinnar, er svo dæmi um hið síðara, þ.e. endurtekn- ingasemi, auk þess sem hugmyndin er bæði útskýrð seint í textanum og svolít- ið ruglingslega. Hugmyndin er nefnd nokkrum sinnum framarlega í bókinni (47, 51, 54), hún er svo varla útskýrð fyrr en síðar (75-77), eftir það er hún nokkrum sinnum nefnd (t.d. 78, 99,101,145), en er svo útskýrð með einhverjum hætti tvisvar í viðbót (148-149 og 178). Vissulega má gera sér einhverja hugmynd um hvað átt er við en betra hefði verið að skilgreina hugmyndina hnitmiðað fyrr í textanum. Hugmyndin um endurtekningu er aftur dæmi um nokkuð sem ekki er tekið nægilega föstum tökum. A einum stað segir: „Styrldng með heimspekinni felst einmitt ekki síst í því að þá er lítil hætta á endurtekningu, vegna þess að megin- áhersla innan heimspekinnar er á sjálf- stæða hugsun hvers og eins.“ (72) Hér vantar að orða betur í hverju endurtekn- ingin er fólgin, m.a. í ljósi þess að síðar í bókinni er vitnað með velþóknun í Adler nokkurn um að til að læra að hugsa þurfi endurteknar æfingar (157). Aftur er ég að kvarta yfir framsetningu Kristínar og no.tkun á hugtaki. Það er tilfinning mín að þetta komi einhvern veginn heim og saman innihaldslega, án þess að ég hafi hugsað það til enda, en textinn þarf að vera skýrari um hvernig endurtekningu Kristín er á móti, hvernig endurtekningu hún vill sjá í heimspekikennslu og hvaða máli sjálfstæð hugsun skiptir í þessu sambandi. Annað dæmi um ómarkvissa hugtaka- vinnu í bókinni er umfjöllun um sjálft hugtakið „heimspeki". Hér virðist mér skorta skýrari sýn. Snemma er talað um að heimspekin hafi vítt viðfangsefni en þó skýrar kröfur um hvernig hún fjalli um það. I þessu sambandi nefnir Kristín þrenn heimspekileg verkfæri: greiningu, leikandi hugsun og kröfu um rökfærslu (8). Nokkrum blaðsíðum aftar er sagt að í allri heimspekilegri hugsun felist þetta þrennt en fyrst og fremst undrun (20). Enn síðar er heimspekilegri aðferð skipt í annars vegar frelsi til að hugsa og rök- stuðning og hins vegar samræðu eða rök- ræðu (44). Allnokkru síðar þar sem fjallað er um heimspeki sem bót við náms- leiða er henni skipt í fimm þætti: frelsi hugsunarinnar, spurn/þjálfön öryggis í óvissu, óforbetranlega forvitni, virðingu fyrir margbreytileikanum og að lokum rökvísi og ögun (115-116). Þessir þættir eru svo endurteknir síðar þar sem fjallað er almennt um heimspekilega nálgun og fleira tínt til (146). Loks er varpað upp mynd af þríþættri nýtingu heimspekinnar í lokakafla bókarinnar (7. kafla) þar sem talað er um heimspekilega frjálsa agaða hugsun, heimspekilegan efnivið og heim- spekilegar samræður (178). Ég held því ekki fram að neinn af þessum þáttum sem Kristín nefnir séu heimspekinni óviðkomandi. Það sem ég fer hins vegar fram á er að hún skýri bet- ur hvernig þetta hangir allt saman, því ég held að heimspekileg hugsun krefyst þess að samhengi hlutanna sé útskýrt. Þeg- ar margir hlutir eru tíndir til og hvorki útskýrt vel hvað átt er við með hverjum og einum né gerð nægileg grein fyrir hvernig þessir þættir hanga saman, kallar það fram stöðugar ósvaraðar spurningar í huga heimspekilegs lesanda. Þetta ger- ir lesturinn erfiðan. Vissulega væri það góð heimspekileg æfing að skilgreina allt ofangreint nákvæmar og raða því saman, en ég get ekki séð að það sé hlutverk bók- ar sem þessarar að fá lesandanum slíkt hlutverk. Tilgangur bókarinnar virðist mér að „selja“ lesandanum heimspekina og til að hann sé líklegur til að „kaupa“ hana verður hann að hafa örlítið skýrari mynd afþví sem hann er að kaupa. Svo ég víki frekar að efni bókarinnar er henni skipt í fjóra hluta. Fyrsti hlutinn fjallar um almenna vantrú á gildi heim- spekinnar og svar Kristínar við henni. Annar hlutinn er að mestu um þarfir
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Hugur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.