Tímarit Máls og menningar - 01.12.1975, Blaðsíða 143
nokkur dæmi um þetta úr bók Sigurð-
ar, því varla dylst manni að lífsfögnuður
hans er nátengdur þessari afstöðu:
cepið þ ið vélar í angist hraðarts
cepið og urrið og frjóvgist
myndbreytist stöðugt athafnir orð og
hlutir
(árstíðasólir II)
ó ef kcemi loksins regn
og fceri kitlandi samhengislausum
höndum
um höfuðið
(árstíðasólir III)
þinn farmiði er ekki framliðinn enn
brjóstsykurskip bernsku við akkeri
kjölfestan bráðnar þétt
(grasljóð III)
vegur liggur burt til hamskipta vorsins
gegnum tímann liggur vegur til nýrrar
nálcegðar
(grasljóð IX)
Fljótt á litið virðist samsetning bókar-
innar vera ruglingsleg. Rismesta ljóða-
flokknum „árstíðasólum" (en í honum
eru yngstu Ijóðin, býst ég við) er teflt
fremst. Áður hafa verið nefndir aðrir
tveir heillegir ljóðaflokkar: „gata meist-
ara alberts" og „grasljóð um gamla tíð“;
þeim er skipað aftarlega í bókinni; þó
eru „grasljóð" bernskuminningar. Milli
„götu meistara alberts" og „árstíðasólna"
er nokkuð sundurleitum ljóðum raðað í
sér flokka, sem bera heitin „nokkur eldri
ljóð", „úti og inni“ og „sprengisandur".
Fyrir aftan „grasljóð frá gamalli tíð“
koma „smámunir" (þrjú galgopaleg
kvæði en hnyttin), og „örstyttur“, ljóð
fyrir svið (og þá fremur hugarsvið en
leiksvið). „Örstyttur" eru í lausu máli
Umsagnir um bcekur
og súrrealistískar, ef ég kann þá skil á
þeirri merku skáldskaparstefnu. Lestina
rekur eftirmáli „fleygiferð", mjög í öðr-
um anda og formi en önnur kvæði bók-
ar: of auðsæ áhrif frá dægurfluguskáldi
spillir þessu ljóði, en þrátt fyrir það
hefur það tilgang í bókinni.
Efalítið eru ljóðin ort á löngum tíma,
hvortsem sköpunartími þeirra, hvers og
eins, hefur verið langur eða stuttur.
Langflest eru þau tengd ákveðnu skeiði
í lífi höfundar, sum beint, önnur óbeint.
Þau rekja feril hans úr heimasveit til
höfuðborgar, frá höfuðborg til heims-
borgar (Parísar). í lokaljóðinu „fleygi-
ferð“ (og kannski líka „sprengisandi",
ortu af leiðsögumanni útlendra túrista?)
má kenna fyrstu sársaukafullu reynsluna
eftir heimkomuna:
bak við gluggalaust hulstur í síma-
sambandi
beinu við óstjórn og hamslausa
harðneskju vorsins
(fleygiferð)
Undir óreglulegu yfirborðinu er sem-
sagt eðlilegt samhengi: leið skáldsins
frá einum stað til annars. Og eftirtektar-
verð er sú þörf Sigurðar að túlka lífs-
reynslu sína í ljóði; ljóðið er kóróna
lífsins, óhjákvæmilegt uppgjör við um-
hverfið og sjálfan mann:
erfið er togstreytan
í þessum heimi án eilífðargilda
að velja athafnir einar og réttar
því afstöðu er krafist í þessari nístandi
birtu sem vex
(árstíðasólir I)
Erlingur E. Halldórsson.
381