Skírnir - 01.01.1947, Blaðsíða 26
24
Einar Ól. Sveinsson
Skírnir
með orðið, svo að vitað sé, en mörg komu á eftir. En
hrammur virðist aðeins hafa verið haft um villidýrsloppu
með klóm, þangað til Egill lætur það tákna mannshönd
hér og í lausavísu, síðan fara önnur skáld á eftir. Engin
tilviljun ræður þessu orðavali Egils, hann er að þjóna
sinni lund. Hann leitar að sterkum, áhrifamiklum orðum,
orðum sem vekja kynlegleik; hann leitar hins furðulega,
ferlega; það, sem hann skapar, er ekki veruleikans heim-
ur, heldur einhver galdraheimur. Kynngi er rétt orð um
þennan skáldskap, það felur í sér bæði þrótt og tengsl við
dularheim.
Hamremmi Egils krafðist djarflegra samheita, óvæntra,
ónáttúrlegra, ef vildi. Hann vissi, hvað honum var óhætt.
En ekki var öllum hent að feta í fótspor hans. Farsælast
var öllum meðalskáldum að leita nýrra orða, sem þó væru
ekki of langt sótt. En ef endurtekin væru sömu orðin aft-
ur og aftur, gátu þau dofnað og orðið sem mótuð mynt,
„stirð og dauð á jörðunni“.
VI
Dróttkvæðaskáldin eru ekki síður en Einar Benedikts-
son skáld eignarfallsins. í kenningunum tengdu þau sam-
an með eignarfalli óskyld orð. Ef þau létu sér það þá
lynda. Því að í annaðhvert skipti slengdu þau orðunum
saman í eina samsetningu. Með þessu móti þröngva þau
sjálfstæðum orðum, sem rísa hvert gegn öðru, saman í
eins konar heild. Leit skáldanna að nýjum og nýjum sam-
heitum veldur því, að þó að hugsun kenningarinnar sé
gömul, er samtenging einmitt þessara orða merkilega oft
ný, og þau falla þá miklu síður hvort að öðru en ella. Mjög
oft velja skáldin magnmikil orð, og vanalega eru þau fjar-
skyld að merkingu. Þess vegna verður andspyrna hvors
kenningarliðar móti öðrum mikil, og þessi kveðskapur
vekur þá hugmynd, að jarðeldur búi í orðunum, en þó sé
skáldið enn máttkara, því að það heldur þeim jarðeldi í
skefjum.