Skírnir - 01.01.1947, Blaðsíða 137
Skírnir
Úr Samdrykkjunni
135
hlutur, og þetta: að geta og fæða, er í dauðlegri lífsveru
eitthvað ódauðlegt. Þetta getur ekki orðið í því, sem er
ósamstætt, en ósamstætt er hið ljóta öllu guðlegu, en hið
fagra er því samstætt. Fyrir því er Fegurðin (Kallone),
Moira (Fæðingardís) og Eileiþýa (Lausnargyðja) við
fæðinguna. Komi því hið getnaðar-þrungna í nánd við
hið fagra, þá hýrnar það allt og bráðnar í unun og getur
af sér og fæðir, en nálgist það hið ljóta, þá verpist það
saman af ógleði, hryggist á svipinn og hrökklast frá og
getur ekki af sér, heldur byrgir niðri í sér getnaðarhvöt-
ina og kennir sárinda; þess vegna hefir það, sem altekið
er og þrungið af getnaðarhvötinni, svo brennandi ástríðu
til hins fagra, að hið fagra fríar þann, sem það öðlast, við
svo mikinn sársauka. Því ekki beinist ástin að hinu fagra,
eins og þú hyggur.“
„Heldur að hverju?“
„Að því að geta af sér og fæða í hinu fagra.“
„Þetta getur verið,“ mælti eg.
„Það er áreiðanlegt.“
„Hvers vegna þá að getnaðinum?“
„Af því að getnaðurinn er ævarandi, og eftir því sem
gera er fyrir hina dauðlegu, ódauðlegur. Samkvæmt því,
sem okkur kom saman um, hlýtur ástin einnig jafnhliða
hinu góða að stunda eftir ódauðleika, úr því að hún er
löngunin til að eiga hið góða æ og ævinlega. Af þessu leið-
ir rökrétt, að einnig ódauðleikinn sé ástundunarefni Er-
osar.“
Um allt þetta fræddi hún mig, er hún ræddi um eðli ást-
arinnar, og eitt sinn lagði hún fyrir mig þessa spurningu:
„Hver heldurðu nú sé orsök þessarar ástar og eftirsókn-
ar? Eða tekurðu ekki eftir því, hversu ákaflega öll dýr eru
gagntekin, þegar þau fýsast til getnaðar, bæði þau, sem
á jörðu ganga og í lofti fljúga, — hversu þau öll eru sjúk
og fangin af ástarhvötinni, fyrst og fremst til að makast
saman og síðan til að uppfæða afkvæmin, — og hversu
hin veikustu dýrin eru reiðubúin að berjast til þrautar við
hin sterkustu fyrir afkvæmi sín og ganga út í dauðann