Skírnir - 01.01.1947, Blaðsíða 180
178
Andrés Björnsson
Skírnir
Söguþekking rímnaskáldsins.
Þó að Skikkjurímur séu sýnilega ortar út af Möttuls-
sögu, hefur þó rínnaskáldið ekki hirt um að fylgja henni
nákvæmlega. Það notar allt það efni, sem máli skiptir í
sögunni, en bætir auk þess miklu við annars staðar að.
Hefur það gjörþekkt ýmsar aðrar riddarasögur og notað
efni úr þeim til uppfyllingar í rímunum. Má þar einkum
nefna Samsonar sögu fríða og Kvintalíns kvennaþjófs.
Efni úr þeirri sögu er einkum notað á tveim stoðum í rím-
unum: Þar sem segir frá hinum undarlegu þjóðum, sem
sóttu veizluna til Artús konungs, og þar sem lýst er upp-
runa skikkjunnar og náttúru hennar. I Samsonar sögu
segir af undralöndum, Risalandi, sem liggur í austnorður
af Austurvegi, Smámeyjalandi, en smámeyjarnar ná að-
eins 15 vetra aldri og ala börn 7 vetra. Loks er svo talið
land það, er Svalbarði nefnist. Þar verður fólkið 200 ára
gamalt. Þá segir þessi saga og frá því, hversu skikkjan
var gerð. Kvintalín er látinn sækja skikkjuna til Risalands
og vinna sér það til lífs, og segir þar svo: Ólympía mælti:
„Nú skaltu sækja þann guðvef, sem ofinn er af 4 álfkon-
um á 18 árum.“ Urn eðli skikkjunnar segir þar: „ . . . Hún
hafði margar náttúrur, ein var sú, að hún birti fals
kvenna, ef þær voru ótrúar bændum sínum, eða meyjar,
sem ódyggilega höfðu geymt meydóm sinn.“ í sögunni eru
skemmumeyjar látnar klæðast skikkjunni: ,, . . . Margar
fóru á burtu með blygðunarroða í kinnum, því skikkjan
áleit þær vera búnar að missa meydóminn, svo hefur og
verið, því að dauður hlutur lýgur aldrei.“
Möttulssaga segir ekkert frá þessu, svo að líklegt er, að
rímnahöfundurinn hafi tekið það eftir Samsonarsögu, en
sú saga er talin vera frá því um 1400, en Skikkjurímur
hyggur Björn K. Þórólfsson kveðnar ekki mjög seint á
15. öld. Skikkjurímum og Samsonarsögu ber að vísu ekki
nákvæmlega saman, og gæti það bent á, að rímnahöfundur
hefði lagað efnið í hendi sér eða farið eftir minríi.