Skírnir - 01.01.1947, Blaðsíða 182
180
Andrés Björnsson
Skímir
þýdd eftir. Hafa af þessu verið dregnar þær ályktanir, að
rírnnahöfundur hafi þekkt aðra gerð Möttulssögu en nú
er til. Sú Möttulssaga á að hafa verið ennþá enskari, borið
meiri blæ heimahaganna. Það er einkum H. G. Leach, sem
heldur þessu fram í Angevin Britain and Scandinavia.
Telur hann, að Samsonarsaga fagra og Skikkjurímur fari
eftir sameiginlegri, glataðri brezkri sögu, en Samsonar-
saga á enga þekkta fyrirmynd meðal enskra eða franskra
riddarasagna. Cederschiöld bendir á nokkurn skyldleika
Skikkjurímna við enskt kvæði, The boy and the mantel.
Ef þessar ágizkanir eru réttar, hefði þessi Möttulssaga
átt að koma hingað beint frá Englandi, enda voru rím-
urnar ortar á þeim tíma, sem samgöngur voru milli Eng-
lands og íslands. Um þessar ágizkanir verður þó ekkert
sagt með nokkurri vissu, en ekkert er líklegra en rímna-
skáldið hafi verið maður vel lesinn og nægilega sjálfstæð-
ur til að fylla og bæta rímur sínar með ýmislegum fróð-
leik amiars staðar að en úr bók þeirri, sem hann orti aðal-
lega eftir, og verður því hugmyndin um aðra gerð Möttuls-
sögu að teljast hæpin í meira lagi.
Sérkenni rímnaskáldsins.
Möttulssaga hef°t á mærðarmiklu lofi um Artús kon-
ung, og söguii/’funib'r sýnir jafnframt drottningunni það
riddaralega tiilæt: að' lofa hana ekki miður en konunginn,
þó að hún eigi það varía skilið. Ber hér strax á misræmi
því, sem er á milli Möttulssögu og Skikkjurímna, því, sem
gerir rímurnar hold af holdi höfundarins. Hann sleppir
hróðri drottningarinnar og snýr sér tafarlaust að kappa-
talinu. Að nokkru leyti má auðvitað telja, að þetta stafi
af formfestu rímnanna, sem skáldið hafi talið sér skylt
að fylgja.
Með þriðju rímu hefst aðalefnið, kjarni rímunnar. Hin-
ar fyrri eru aðeins aðdragandi. Hlustendur bíða þess ef-
laust með spenningi á 15. öld að vita, hvernig fari, þegar
töfraskikkjan er lögð yfir sjálfa drottningu Artús kon-