Úrval - 01.10.1947, Blaðsíða 6

4
ÚRVAL
Rannsóknir hafa leitt í ljós,
að mótstaða í rafleiðslum
minnkar eftir því sem þær verða
kaldari, og þegar kuldi þeirra
nálgast hinn algera núllpunkt
(-=-273° á C.), er mótstaðan
sama og engin. Ef hægt yrði
með tiltölulega litlum tilkostn-
aði að halda leiðslunum svo
köldum, yrði hægðarleikur að
flytja rafmagn t. d. yfir Norð-
ursjóinn frá vatnsorkuverum í
Noregi til Englands. Rannsókn-
ir í þessa átt eru langt komnar
í Rússlandi, því að vegalengdir
eru þar miklar og mikið veltur
á, að hægt sé að flytja rafmagn-
ið á ódýran hátt.
Fimmta leiðin, sem vænleg er
til árangurs, er framleiðsla
gervieldsneytis. Þegar Svíar
urðu benzínlausir á stríðsárun-
um, tóku þeir að framleiða vín-
anda úr trjávið til eldsneytis á
vélar. Ekki eru samt líkur til
að skógamir í heiminum séu af-
lögufærir til framleiðslu gervi-
eldsneytis í stórum stíl, en
margskonar úrgangsefni má
nota í staðinn til slíkrar fram-
leiðslu.
—o—
Á sviði matvælaframleiðsl-
unnar bíða mörg verkefni úr-
lausnar. Allt tal um framtíð
matvælaframleiðslunnar verður
að byrja á þeirri staðreynd, sem
mörg okkar vilja helzt gleyma
— að fyrir styrjöldina þjáðist
þriðji hver maður í heiminum
af vaneldi. Og þegar litið er á
ástandið eins og það er núna,
sést, að mikið vantar á að mat-
vælaframleiðslan í heiminum
sé nægileg.
Vísindin geta á ýmsan hátt
stuðlað að bættu matvæla-
ástandi. I fyrsta lagi með því
að koma í veg fyrir óþarfa só-
un: hinar svonefndu menning-
arþjóðir hafa rekið miskunnar-
lausa rányrkju og sóað nátt-
úruauðæfum sínum. Rangar
ræktunaraðferðir hafa leitt til
þess, að jarðvegurinn hefir
eyðzt og skolast burtu á svæð-
um sem nema miljónum fer-
kílómetra í frjósömustu héruð-
um Ameríku, Asíu og Ástralíu;
eyðing skóganna hefir valdið
örfoki í frjósömum dölum; röng
sáðskipti, einkum langvinn
ræktun tóbaks og baðmullar,
hefir mergsogið jarðveginn. Það
eru engar ýkjur, þótt sagt sé,
að vísindanna bíði það verkefni,
að koma níu tíundu hlutum af
ræktuðu landi jarðarinnar í
gott ástand eftir rányrkju og
vanhirðu margra kynslóða.