Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Page 30
28
Árbók Háskóla íslands
Ég hef nú rakið meginatriði í tillögum
Þróunarnefndar. Þær verða teknar til gaum-
gæfilegrar skoðunar innan Háskólans og
nýttar til endurbóta í starfi hans. Sumt er
reyndar þegar í framkvæmd. Háskólaráð hef-
ur nýlega samþykkt að fela óháðum aðilum
úttekt á stjórnsýslu Háskólans. Þar er stefnt
að því að fá álit reyndra erlendra háskóla-
manna á stjórnkerfi skólans og fela innlend-
um aðilum athugun á almennri stjórnsýslu í
ljósi nýrra stjórnsýslulaga. Nýlega lauk út-
tekt alþjóðlegra sérfræðinga á kennslu og
rannsóknum hagfræðiskorar í viðskipta- og
hagfræðideild. Niðurstaða þeirra var mjög
lofsamleg. Kennarar Háskólans í hagfræði
eru taldir með betri menntun en við flestar
hagfræðideildir á Norðurlöndum, virkni
þeirra í rannsóknum er vel yfir meðallagi og
alþjóðleg yfirsýn með besta móti, þrátt fyrir
smæð Háskólans og fjarlægð frá öðrum há-
skólum. Námskröfúr eru strangar og standast
vel alþjóðlegan samanburð. Helsta gagnrýni
er, að námið sé um of miðað við þarfir þeirra,
sem stefna á framhaldsnám í hagfræði er-
lendis. Auka þurfi námsefni við hæfi þeirra,
sem stefna á störf hér á landi í viðskiptum,
stjórnun, félagsmálum, stjómmálum eða
tölvufræðum. Þá er varað við of lágu grunn-
kaupi kennara og sérstaklega fúndið að
rýrum bókakosti.
Það er sérstaklega ánægjulegt að fá slíka
staðfestingu óháðra sérfræðinga á gæðum
þess starfs, sem hér er unnið. Hún fyllir
starfsmenn sjálfstrausti og auðveldar nem-
endum að fá nám sitt metið að verðleikum.
Svipaðan dóm gáfú erlendir sérfræðingar um
nám okkar í verkfræðigreinum fyrir rúmu ári.
Þessi dæmi sanna, að Háskóli íslands getur
borið höfúðið hátt meðal háskóla. Nám, sem
hann býður, stenst vel erlendan samanburð,
en gæta þarf þess, að ijárveitingar fylgi eftir
fjölgun nemenda og geri skólanum kleift að
halda hæfum kennurum. Samningur milli
stjómvalda og Háskólans um fjárveitingar að
tillögu Þróunarnefndar væri örugg leið til að
tryggja gæði náms og rannsókna. Mennta-
málaráðherra hefur sýnt í verki, að hann vill
efla rannsóknir og treysta gæði þeirrar
menntunar, sem Háskólinn veitir. Með dygg-
um stuðningi stúdenta og auknum áhuga al-
mennings, sneri Alþingi nú við blaði og jók
fjárveitingar til kennslu og rannsókna. Þótt
aukningin til kennslu geri lítið meira en mæta
kostnaðarauka vegna fjölgunar nemenda,
vekur sú stefnubreyting, sem orðið hefur,
vonir um, að nú verði markvisst að því stefnt
að brúa það bil, sem er milli kennsluhátta Há-
skólans og þeirra staðla, sem aðrir háskólar
telja eðlilega viðmiðun. Merkilegt nýmæli á
fjárlögum er fjárveiting að frumkvæði
menntamálaráðherra, sem ætluð er nýjum
stöðum rannsóknarprófessora. Þar hafa menn
í huga tímabundnar stöður, sem gefa vel hæf-
um vísindamönnum tækifæri til að helga sig
rannsóknum og handleiðslu framhaldsnema
um nokkur ár og ryðja braut fyrir fyrir ný
svið eða efla mikilvæg svið, sem fyrir eru.
Þessar stöður gætu laðað unga efnilega vís-
indamenn að Háskólanum og tryggt honum
þá stöðugu endumýjun í starfsliði, sem öllum
háskólum er nauðsynleg. Sú lægð á atvinnu-
markaði háskólamanna, sem við höfúm búið
við á síðustu árum, hefur auðveldað Háskól-
anum að fá menn í kennarastöður, en því er
ekki að treysta, ef eftirspurn eftir hæfum
mönnum vex á atvinnumarkaði, sem greiðir
hærri laun en Háskólinn getur boðið.
Eitt mikilvægt endurbótastarf, sem nú er
til umfjöllunar innan Háskólans, er mörkun
stefnu í málum upplýsingatækni. I áramóta-
ávarpi sínu vék forseti Islands að þeirri
sprengingu í þekkingarmiðlun, sem nú blasir
við okkur og lýsti mikilvægi þess, að þar lét-
um við ekki okkar hlut eftir liggja. Þess er
ekki langt að bíða, að enginn þyki valda
starfi sínu, nema hann kunni með þessa
tækni að fara. Háskólinn verður því að sjá til
þess, að nýjasta tækni þekkingarmiðlunar sé
eðlilegur hluti þess náms, sem þar fer fram.
Ný tækni á þessu sviði hefur á skömmum
tíma gerbreytt allri skráningu, úrvinnslu,
varðveislu og miðlun upplýsinga, lagt til
nýjar leiðir við upplýsingaleit, endurmótað
að verulegu leyti samskipti og samskiptaleið-
ir manna á milli og í raun umbylt starfsað-
ferðum við rannsóknir, kennslu og nám sem
og við hefðbundin kennslu- og þjónustustörf.
Háskólinn mun setja sér það markmið, að all-
ir starfsmenn hans og stúdentar hafi greiðan
aðgang að tölvubúnaði og tölvuneti til dag-
legra verka. Kennurum verði gert kleift að
nýta nýjustu tækni við kennslu og rannsókn-