Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Síða 281
ijglstu málefni Háskólans
279
9
Helstu málefni Háskólans
árin 1991-1997
Yfirlit rektors
Formáli
Hér verða dregin fram nokkur helstu mál-
e n'> sem fjallað var um í háskólaráði og
starfsnefndum þess árin 1991-1997. Nánari
UtT|fjöllun er að finna í ræðum rektors,
s 'ýrslum starfsnefnda, sem hér fara á eftir og
1 Serðabókum háskólaráðs.
Fyrst er lýst þeim tíðaranda, sem ríkti á
Pessum árum, umræðu um fjölda háskóla-
nianna, þróun háskólastigs og Ijölda stúdenta
askólanámi. Þá er greint frá starfi Þróunar-
ridar og þeirri framtíðarstefnu, sem hún
arkaði Háskólanum. Lagaumhverfi gjör-
yttist á fáum árum með stjórnsýslulögum,
gum um upplýsingaskyldu stjórnvalda,
gum um réttindi og skyldur opinberra
smanna og rammalöggjöf um háskóla.
,arjjt * ^ögum °g stjórnkerfi Háskólans var
11 takt við nýrri tíma og hindraði eðlilega
urm0Uu skólans. Heildarendurskoðun á lögum
. ^úskólann var því nauðsynleg. Mikil
aö iH3 Var ' alþjóðasamskiptum samfara
e , °^^ar að Evrópusamstarfi, og nemar í
urnienntun urðu fleiri en nemar við
alh hlann sjálfan- Fjármál voru afar erfið
petta tímabil vegna handahófskenndra
stúdVeitÍn8a’ Sem tókti mið af fjölgun
þe > enta ,Vt^ nám’ en Feldur fór að rætast úr,
jJS* Háskólinn náði erlendum viðmiðum
ag , aöstoð reiknilíkans. Happdrættið þurfti
js reUa Mtit sinn í samkeppni um happdrætt-
hj ar*tað. Fé, sem flokkahappdrættið og
hú,sí|t>a^rennan öfluðu, dugði til viðhalds
jn °8 aft>organa af lánum vegna nýbygg-
þve ’ 6n fe til nýrra framkvæmda var að
d tt?" Gullnáman bjargaði ijárhag Happ-
tluniISII1S’ an Þess vaJíJa samkeppnisað-
þhtf 3 t’essum markaði skaða, en mörgum
RauVCkstur spilakassa á vegum Háskólans,
Vels 3 kross*ns °g Landsbjargar jaðra við
æmisbrot. Þjóðarbókhlaðan var fullgerð,
og þar sameinuðust Háskólabókasafn og
Landsbókasaíh. Stefha var mörkuð í jafnrétt-
ismálum og málefnum fatlaðra. Laun há-
skólakennara og sérfræðinga voru mjög lág
lengst af, en nokkrar umbætur urðu með
auknum framlögum í Vinnumatssjóð og með
úrskurði Kjaranefndar um laun prófessora.
Lagður var grunnur að rannsóknartengdu
framhaldsnámi og stofnaður Rannsóknar-
námssjóður fyrir stúdenta. Háskólinn mark-
aði sér stefnu um hagnýtingu upplýsinga-
tækni og var í forustu um þróun tölvunets
til innlendra og erlendra samskipta. Gæði
kennslu og rannsókna voru metin af
erlendum matsmönnum.
Fjöldi háskólamanna
Haustið 1991 virtist skilningur á gildi
háskólamenntunar enn eiga langt í land.
Brjóstvitið hafði löngum þótt traustari
grunnur en löng skólaganga. Frekar var rætt
um hættu á offjölgun háskólamanna en skort
á þeim. Atvinnuvegir okkar höfðu verið svo
fábreyttir, að þeir gátu ekki nýtt sér háskóla-
menntað fólk nema í takmörkuðum mæli.
Störf fyrir háskólamenn var helst að finna í
opinberum stofnunum og á seinni árum í
margvíslegri þjónustu. Með vísinda- og
tæknistefnu ríkisstjórnarinnar þetta haust var
því heitið, að stefnt yrði að þróun þjóðfélags,
sem byggði á vísindalegri þekkingu og tækni
í stað einhliða sóknar í auðlindir lands og
sjávar. í þessu skyni skyldi raungildi fjár-
framlaga til rannsókna aukið í samvinnu við
atvinnulífið í landinu um 10% á ári næsta
áratuginn. í stefnuyfirlýsingunni var hvatt til
þess, að menntun til vísindastarfa yrði efld í
landinu, m. a. með skipulegri uppbyggingu
framhaldsnáms við Háskóla Islands og aðrar
æðri menntastofnanir landsins, og endur-
skoðuð yrði tilhögun opinberrar fjárhagsað-