Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Side 443
441
Bgnnsóknar- oa þiónustustofnanir
Rannsóknastofa Háskólans í
veirufræöi 1994-1999
Frá hausti 1994-1996
Haustin 1994 og 1995 fór verkleg kennsla
" árs læknanema í veirufræði fram í Lækna-
garði, en ekki í kennsluhúsnæði Rannsókna-
^tofu Háskólans í veirufræði í Ármúla la.
jtannsókna- og kennslutæki Háskólans voru
P° enn í Ármúla, og Ríkisspítalar héldu áfram
jjo nota tækin endurgjaldslaust til greininga á
raðum veirusóttum eins og þeir ættu þau.
tarfsmenn Háskólans og verkefnastúdentar
eldu því áfram að nota tækin þar, sem þau
jjOfu. Starfsaðstaðan var þó vissulega erfið.
Jarrnálastjórn Ríkisspítala vildi greinilega
Seni minnst gera úr hlut Háskólans og starfs-
manna hans í uppbyggingu rannsóknastof-
ynnar þau 20 ár, sem starfið þar hafði þróast,
kvað t. d. úttekt á rannsóknastofúnni án vit-
jjndar rektors, sem tókst á elleftu stundu að
oma þar inn áheyrnarfulltrúa frá Háskól-
anum.
Samt tókst að halda rannsóknavinnunni
Uni rauða hunda áfram með sama hætti og
undanfarin ár. Árangur þeirrar vinnu var
ynntur á norrænni ráðstefnu um ónæmisað-
korðir, sem hai^ijj var haustið 1994 í Reykja-
°8 á 14. þingi norrænna veirufræðinga í
r°msö í Noregi vorið 1995. Einn lækna-
nem> lauk það ár B. S. prófi með verkefni úr
'nnunni um rauða hunda.
Einnig tókst að halda áfram tilraunum
, eð dautt bóluefni gegn visnu-mæðisýkingu
sauðfé. Þær tilraunir voru kynntar á nor-
1994 ?ýra*æknaþingi í Reykjavík sumarið
jj., m a þingi í Bandaríkjunum um nýjungar í
'uefnagerð vorið 1995 og haustið 1995 á
lanH'* e-vr°Ps*<ra veirufræðinga í Prag í Tékk-
land' - S^mu ^er^ ^°r nndirritvið til Frakk-
hei ,S a tVr’ P>ng um árangur ónæmisaðgerða
paÍ’U oiinningu brautryðjandans Louis
þe 6Ur’ en öld var þá liðin frá láti hans. Á
áttun*111 ^'n^um var Far*ö vandlega yfir bar-
hefUra ,Se8n smitsjúkdómum og allt, sem
baríl aunnist með bólusetningum í þeirri
^íðustu 100 árin.
talsvert'í'^*Uta arslns i 996 tókst rektor eftir
spítaia 3H*' ac'' na samkomulagi við Ríkis-
sóknaH Fa F'uía húsnæðis veirurann-
e> darinnar í Ármúla la undir verk-
lega kennslu og verkefni rekin af Háskóla
Islands. Þangað fluttist öll rauðuhundavinn-
an, tilraunirnar með visnu-mæðibóluefnið og
nokkur minni verkefni. I þetta húsnæði fóru
svo tæki Háskólans næstu mánuðina eftir
samkomulagið, en rannsóknum til greininga
á bráðum veirusóttum öðrum en rauðum
hundum héldu Ríkisspítalar eflir hjá sér.
Eftir samkomulagið, sem rektor gerði við
Ríkisspítala og áður er getið, fluttist verkleg
kennsla 3. árs læknanema í veirufræði aftur í
Ármúla 1 a og komst í fyrra horf. Einnig var
komin aftur aðstaða til að taka nemendur í
verkefni. Vinnan við rauða hunda hélt áfram
eins og áður. Mótefnamælingar voru gerðar í
hópi 12 ára telpna í öllum grunnskólum
landsins í samstarfi við skólaheilsugæsluna
um allt land með nærri 100% þátttöku telpn-
anna í árganginum eins og undanfarin ár.
Endurmældar voru nærri allar þær 13 ára
telpur, sem höfðu verið bólusettar árið áður
og þannig metið ónæmisástand þeirra gegn
rauðum hundum eftir bólusetninguna og þar
með væntanleg vörn gegn sjúkdómnum í
framtíðinni. Haldið var áfram reglubundnum
mótefnamælingum og eftirliti með ófrískum
konum þetta ár sem önnur. Þannig hefur
verið unnið skipulega að vörnum íslenskra
kvenna gegn rauðum hundum síðan 1979. Að
auki var öllum konum og stúlkum á aldrinum
12-42 ára boðin mótefnamæling á árunum
1979-1984, hvort sem þær voru ófrískar eða
ekki. Síðustu árin hafa verið gerðar um 8.000
mótefnamælingar á ári vegna þessa verk-
efnis. Mæðraverndin um allt land greiddi
Háskólanum lágt gjald fyrir hverja ófríska
konu, sem var mæld, en mælingar á skóla-
stúlkum voru forrannsóknir gerðar heilbrigð-
isþjónustunni að kostnaðarlausu, þó að nið-
urstöðurnar væru skráðar í tölvu Landsspítal-
ans. Þær rannsóknir er rétt að skoða sem
grunn til að nota við áhættumatið, ef ófrísk
kona lendir í sýkingarhættu í framtíðinni.
Þessi grunnur kom að mjög góðu gagni við
áhættumat ófrískra kvenna i rauðuhundafar-
aldrinum 1992-1996. Sermi úr þessu stóra
verkefni eru öll geymd í frysti á rannsókna-
stofunni. Hafa þau oft komið að góðu gagni
við sjúkdómsgreiningar og önnur rannsókna-
verkefni, t. d. norræn samvinnuverkefni um
krabbameinsrannsóknir.