Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1997, Blaðsíða 595
593
Rannsóknar- og þjónustustofnanir
Infovox, sem nú fæst hér á landi og hefur
verið aðlagaður svo, að hann talar íslensku
greinilega og nýtist blindum vel. Pétur
Helgason, Kjartan R. Guðmundsson og Páll
Jensson unnu að verkefninu i samvinnu við
Höskuld Þráinsson, Guðrúnu Hannesdóttur,
Jörgen Pind, Hilmar Skarphéðinsson, Jóhann
P- Malmquist, Arnþór Helgason hjá Blindra-
félaginu og Björn Granström og Rolf Carlson
frá KTH i Stokkhólmi.
pétur K. Maack, prófessor í vélaverk-
fræði
Rannsóknarverkefnin voru yfirleitt unnin
1 samvinnu við aðra og þá ekki síst Pál Jens-
S0lb prófessor við Háskóla íslands, Drifts-
teknisk Institut og Fiskeriets Forsögslabora-
torium, hvoru tveggja við Danmarks Tekn-
iske Universitet (DTU). Rannsóknir í gæða-
stJÓrnun innan rannsóknaráætlunar ESB voru
unnar í samvinnu við evrópsk fyrirtæki og
háskóla, m. a. Kaþólska háskólann í Portó.
hJegin áherslan á tímabilinu var á rannsóknir
' gæðastjórnun.
Hpplýsingatækni og framleiðslustjórnun:
Rannsóknir þessar hófust upp úr 1982, og
beinr lauk um 10 árum síðar. Lögð var
uhersla á að afla þekkingar á þvi, hvaða áhrif
uPplýsinga- og tölvutækni hefði á grundvall-
uratriði aðferðafræði framleiðslustjórnunar,
um leið og skoðað var, hvaða möguleikar
■ælust í þessari tækni fyrir framleiðslustjórn-
un. Fyrir utan almenna fræðilega umljöllun
Voru birgðahermar þróaðir og möguleikar
' utbundinna gagnagrunna við upplýsinga-
æði kannaðir.
hjárfestingarlíkön og arðsemi: Þessar rann-
s°knir snerust einkum um að þróa hentug
‘kön til að meta einstakar fjárfestingar í
rekstri, ekki síst í umhverfi, þar sem verð-
°lga er veruleg. Megin áherslan var að
. ra§a fram helstu hættur og skekkjur í slíkum
u reikningum. Þessum rannsóknum lauk upp
ur 1990
rekstrar/iðnaðarverkfræði: Þessar
'annsóknir voru eingöngu unnar af undirrit-
U Um °g beindust að því, hvort eðli fræði-
greinarinnar, sem varð til um 1910, hefði
breyst og þá hvernig. Tilgangurinn var ekki
síst sá að geta kynnt nýnemum fræðasviðið í
heild sinni, eðli þess, innihald og umfang.
Grundvallarhugtök gæðastjórnunar: Á ár-
inu 1991 var hafist handa við að skoða gæða-
stjórnun sem fræðigrein og setja fram tilgát-
ur um grundvallarforsendur þess, að gæðum
verði stjórnað. Upphaf þessara rannsókna var
unnið í samvinnu við Gunnar H. Guðmunds-
son, ráðgjafaverkfræðing. Skoðuð var þróun
gæðastjórnunar frá hinni tölfræðilegu nálgun
yfir í gæðatryggingarhugtakið, sem kemur
fram í gæðakerfum og til hinna stöðugu um-
bótaferla. Gerð var grein fyrir grundvallar-
hugtökum, sem nauðsynleg eru, til að hægt
sé að lýsa gæðastjórnun sem fræðigrein og
sem mikilvægu stjórntæki í rekstri fyrir-
tækja. Þessar athuganir voru enn í gangi
1997.
Framkvæmd gæðastjórnunar í sjávarút-
vegi og fiskiðnaði: Þessar hagnýtu rann-
sóknir voru unnar innan ESB verkefnis, svo-
nefndu Q-Fish verkefni. Samvinna var við
Rögnvald Ólafsson, dósent, auk þátttakenda
frá Danmörku, Þýskalandi og Portúgal. Nið-
urstöður þessara rannsókna birtust síðan sem
kennsluefni fyrir evrópskan sjávarútveg og
fiskvinnslu. Verkefni þetta stóð frá 1992 til
1996. Hliðarafúrð þess var athugun á slysum
um borð i íslenskum fiskiskipum og hvort
ekki mætti nota aðferðafræði gæðastjórnunar
til að auka öryggi um borð. Auk þessa var
undirritaður eftirlitsmaður með tveimur
rannsóknarverkefnum innan rammaáætlunar
ESB um gæðastjórnun.
Trausti Valsson, prófessor í um-
hverfis- og byggingarverkfræði
Um hvert rannsóknarsvið birti Trausti
Valsson, skipulagsfræðingur og arkitekt,
greinar og flutti erindi, en samdi jafnframt
bækur um efnið. Lýsingar á verkefnasviðum
í stuttu máli koma því á eftir titlum útgefinna
rita á hinu tilgreinda tímabili, en verkefnin
eru einkum um byggðaþróun á íslandi, sam-
göngur og umhverfisfræði: Framtíðarsýn: Is-