Skírnir - 01.01.1947, Síða 187
Einar Ól. Sveinsson
Byggð á Mýrdalssandi
I.
Einkennilegur sögustaður er Mýrdalssandur. Þú horfir
yfir hann, sérð hann teygja sig langt, langt í fjarska,
svartan, eyðilegan, hann virðist helzt þesslegur, að hér
hafi maðurinn ævinlega verið gestur og framandi, ekki
farið hér um nema þegar nauðsyn krafði, ekki numið stað-
ar nema til að láta hestinn blása. Fjöllin eru langt í burtu,
sveipuð hinum einkennilega litblæ, sem loftið fær yfir
sandinum. Hér virðist náttúran hafa talað ein við sjálfa
sig frá örófi alda.
0g þó hefur hún ekki talað ein allan tímann. Því að
maðurinn hefur stundum talað við hana, ekki gestur og
ferðamaður, heldur bóndi, rótgróinn við jörðina. Það kæmi
ekki alveg á óvart, þó að heyrðist hundgá niðri í jörðinni.
Fáförult hefur verið um sandinn löngum, og sandfokið
hefur fljótlega fyllt öll spor: en hér undir sandinum gengu
ef til vill menn og konur, börn og gamalmenni, með sinn
hlut af sorg og gleði þessarar veraldar, bjástruðu við að
reisa sér kofa, hlaða garða, rækta tún, bjástruðu við störf
dagsins, sem kemur á eftir daginn í gær, í óslitinni röð,
ár eftir ár, þangao til gröfin gerði enda á iðju þeirra. Er
gröfin hér undir? Var það jökulhlaupið, sem tók hana
handa þeim, eða flýðu menn þreyttum fótum héðan, ekki
þó til að öðlast ódauðleika, heldur til að finna aðra gröf
— einhvers staðar rétt utan við jaðar sandsins. Margar
eru leiðirnar út úr veröldinni og koma þó allar í einn
stað niður.